Bakan Fidan: Bütün kesimlerin huzur ve eşitlik içinde yaşadığı bir Suriye'yi görmek istiyoruz

TBMM Genel Kurulu, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Adalet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı'nın 2026 yılı bütçelerini görüşmek üzere toplandı. Genel Kurul'da sunum yapan Bakan Fidan, barış ve istikrar yolunda önemli adımların atılmasına rağmen 2025 yılının çatışmalar ile küresel rekabetin daha da keskinleştiği bir yıl olduğunu söyledi. Bakan Fidan, "Önümüzdeki dönemde siber güvenlik, arktik, uzay konuları da rekabetin yeni cepheleri olarak gündemimizi daha da fazla meşgul edecek. Güç dengelerinin yeniden şekillendiği ve belirsizliğin hakim olduğu bu tablo karşısında Dışişleri Bakanlığı olarak Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde çok boyutlu ve ön alıcı, aynı zamanda sağduyulu ve gerçekçi bir dış politika izlemekteyiz; sadece bölgemizin değil dünyanın dört bir yanında barış ve istikrarı önceleyen, çözüm odaklı diplomatik girişimlere de öncülük etmekteyiz. Milli çıkarlarımızın korunması için yoğun mesaimizi sürdürmekte, haklı davalarımızın küresel ölçekte savunulması üzerinde hassasiyetle durmaktayız. Gelinen noktada Türkiye, Gazze'den Ukrayna'ya, Güney Kafkasya'dan Afrika Boynuzu'na uzanan geniş bir coğrafyada barış ve istikrarı önceleyen dış politikası ve üstlendiği ara buluculuk ve kolaylaştırıcılık rolüyle uluslararası düzlemde itibar gören ve desteği aranan bir aktör olarak öne çıkmaktadır" ifadelerini kullandı.

'TÜRKİYE FİLİSTİNLİ KARDEŞLERİNİN YANINDA DURMAYA DEVAM EDECEKTİR'

Bakan Fidan, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarını değerlendirdi ve Türkiye'nin ateşkesin sağlanması için yapılan diplomatik girişimlerin merkezinde yer aldığını ifade etti. Bakan Fidan, "Diplomatik süreçlerin yanı sıra insani ve konsolosluk boyutlarında tüm imkanlarımız seferber edilmiştir. Gazze'ye insani yardım ulaştırmak üzere yola çıkan Küresel Sumud Filosuna katılan vatandaşlarımızın güvenliği için 17 ülkeyle ortak bir duruş sergilenmiş, hak ve hukukları uluslararası zeminde koruma altına alınmıştır. Gazze'den vatandaşlarımızın tahliyesi titizlikle ve başarıyla yürütülmüştür. Önümüzdeki dönemde önceliğimiz, Gazze'de ateşkesin tahkimi, bölgenin yeniden imarı ve insani yardımların kesintisiz akışının sağlanmasıdır. Nihai ve değişmez hedefimiz ise 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız, egemen ve toprak bütünlüğünü haiz bir Filistin devletinin vücut bulmasıdır. Türkiye, Gazze'nin geleceğinin Filistin halkının iradesiyle şekillenmesi için tarihin doğru tarafında, Filistinli kardeşlerinin yanında durmaya devam edecektir" diye konuştu.

'MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ'Nİ TİTİZLİKLE UYGULAMAYA DEVAM EDECEĞİZ'

Rusya-Ukrayna arasında süren savaşın 4'ncü yılını doldurduğunu ve Türkiye'nin savaşın başından bu yana ihtilafın diyalog ve diplomasi yoluyla çözülmesi gerektiğini savunduklarını dile getirdi. Bakan Fidan, şöyle devam etti:

"Son dönemde diplomatik çözüm arayışlarında sağlanan ivmeyle tüm taraflarla yakın temas ve eş güdüm sürdürülmektedir. Diğer yandan, Karadeniz'de münhasır ekonomik bölgemizde son dönemde meydana gelen hadiseler bölgede seyir, çevre, can ve mal emniyeti bakımından riskler doğurmuştur ve en başından itibaren yaptığımız uyarıların ne kadar yerinde olduğunu da bir kez daha, maalesef, ispatlamıştır. Savaşın tüm Karadeniz sathına yayılmasının önlenmesi için tüm taraflarla temaslar yürütülmektedir. Bölgede dengenin ve istikrarın teminatı olan Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ni titizlikle uygulamaya devam edeceğiz. "

'REJİMİN DEVRİLMESİNDEN BU YANA 560 BİN SURİYELİ KARDEŞİMİZ ÜLKELERİNE GERİ DÖNDÜ'

Suriye'de tüm bölgenin istikrarını yakından ilgilendiren tarihi bir fırsat penceresinin açıldığını kaydeden Bakan Fidan, "Suriye'nin uluslararası topluma yeniden entegrasyonu yolunda kısa zamanda büyük mesafe katedilmiştir. Farklı dini ve etnik gurupların huzur içinde bir arada yaşadığı bir Suriye hedefini desteklemekteyiz. Arapların, Kürtlerin, Türkmenlerin, Sünni, Dürzi, Nusayri, Hristiyan, Şii bütün kesimlerin huzur ve eşitlik içinde yaşadığı bir Suriye'yi görmek istiyoruz. Bu açıdan SDG'yle başlatılan 10 Mart mutabakatı sürecinin bir an evvel hayata geçirilmesinin ülkenin istikrarına büyük katkı sağlayacağına inanıyoruz. Rejimin devrilmesinden bu yana geçici koruma altındaki yaklaşık 560 bin Suriyeli kardeşimiz gönüllü, güvenli ve onurlu bir şekilde ülkelerine geri dönmüştür. Halihazırda ülkemizde bulunan Suriyelilerin geri dönüşlerinin sürdürülebilir kılınması amacıyla uluslararası toplumun desteğiyle yürütülen yeniden imar ve kalkınma projelerine de hız verilmektedir, bunun bir kısmı da şimdiden gördüğünüz gibi hayata geçti. Öte yandan, İsrail'in Suriye'nin güneyinde yürüttüğü faaliyetlerin yeni bir gerilim hattı yarattığı da görülmektedir. Ayrıca, ülkedeki geçiş sürecinden faydalanma arayışında olan bazı odakların da yarattığı tehdit de göz ardı edilmemelidir; ülke olarak bütün devlet organlarımızla bu tehditleri, bu gelişmeleri çok yakın bir şekilde takip etmekteyiz" dedi.

'BÖLGEMİZDE YENİ VE BÜYÜK BİR SAVAŞ HİÇ KİMSENİN LEHİNE OLMAYACAKTIR'

Türkiye'nin Irak, Yunanistan, Libya, Kıbrıs politikasını anlatan Bakan Fidan, İran-İsrail gerginliğine ilişkin ise "Haziran ayında 12 gün süren İran-İsrail savaşı bölgesel ve küresel ölçekte ciddi riskler yaratmıştır. İsrail'in saldırganlığını açık bir dille kınadık ve sorunun ancak diplomatik kanalların işletilmesiyle çözüme kavuşturulması gerektiğinin altını çizdik. İran'la ilgili meselelerin diplomasi yoluyla çözümlenmesine yönelik çabalarımıza da devam edeceğiz. Aksi takdirde, bölgemizde yeni ve büyük bir savaş hiç kimsenin lehine ve menfaatine olmayacaktır" değerlendirmesinde bulundu.

'ABD'YLE DİYALOG VE EŞ GÜDÜM MEKANİZMALARIMIZI ORTAK ÇIKARLAR TEMELİNDE YÜRÜTMEKTEYİZ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı görüşmeyi hatırlatan Bakan Fidan, "Bu üst düzey diyaloğun devamı olarak kasım ayında ABD'ye gerçekleştirdiğimiz ziyarette başta Suriye dosyası olmak üzere, ulusal güvenliğimizi ilgilendiren kritik meseleler kapsamlı şekilde ele alınmıştır. Savunma sanayisi alanındaki kısıtlamaların tamamen kaldırılmasına yönelik girişimlerimizi de kesintisiz sürdürmekteyiz. Bölgesel konularda ABD'yle diyalog ve eş güdüm mekanizmalarımızı ortak çıkarlar temelinde yürütmekteyiz. Diğer taraftan NATO nezdindeki konumumuz da her geçen gün güçlenmektedir. Türkiye, ittifak içinde güvenilir, yüksek kabiliyet sahibi ve istikrar sağlayıcı bir güç olarak öne çıkmaktadır. Ülkemiz güvenliğin bölünmezliği anlayışıyla, müttefik ülkeler arasında savunma sanayisi alanında kısıtlamalar uygulanmaması gerektiği görüşündedir ve bunu da her platformda savunmaktayız. Bu yaklaşımımız 2023 Vilnius, 2024 Washington ve 2025 Lahey NATO Zirvelerinde kabul edilen bildirilerle de teyit edilmiş ve kayda geçirilmiştir. 2026 yılında ev sahipliği yapacağımız NATO Ankara Zirvesi'nde ittifakın birliğini, hazırlık seviyesini ve dayanıklılığını güçlendirecek somut çıktılar elde etmeyi hedefliyoruz" ifadelerini kullandı.

Bakan Fidan ayrıca, Türkiye'nin Körfez, Asya ve Afrika politikalarını aktardı.

'TÜRKİYE'NİN DIŞ POLİTİKA SORUMLULUĞU İNANILMAZ DERECEDE FAZLADIR'

Bakan Hakan Fidan, Genel Kurul'da milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Fidan, "Öncelikle birkaç genel hususu söylemek istiyorum. Grup Başkan Vekillerimiz konuşurken belli konuları eleştirdiler, özellikle yaptığımız bilgilendirmeyle ilgili eleştirileri oldu, belli konuların yeterince izah edilmediğini gündeme getirdiler. Şimdi, o kadar geniş bir dış politika alanında iştigal ediyoruz ki bu türden iştigali olan ülke sayısı 10'u bulmaz. Eleştiriyorsunuz, muhalefetin eleştirmek gibi bir görevi de var ama belli sayısal realiteleri de ortaya koyalım. Türkiye'nin dış politika büyüklüğü, dış politika sorumluluğu inanılmaz derece fazladır. Dolayısıyla benim burada her konuyu sizlere birer cümleyle bile anlatmaya vaktim yetmedi" ifadelerini kullandı.

'DIŞ POLİTİKA BAŞARIMIZI SOMUT PARAMETRELER ÜZERİNDEN ÖLÇÜYORUZ'

Dış politika başarısı ile ilgili yoğun çalışmalar yürüttüklerini söyleyen Bakan Fidan, "Dış politika başarımızı neyle ölçüyoruz, ne yapıyoruz? Şimdi, bunun iki yöntemi var. Birincisi, bir önceki güne nazaran biz bugün daha fazla belli alanlarda neyi yapmışız; ikincisi, görecelilik kavramı üzerinden diğer bizim gibi olan ülkelere nazaran biz nerede duruyoruz, ona bakıyoruz. Her iki kalemden de baktığımız zaman, gerçekten dış politikamız bu açıdan daha iyi. Şunları söyleyeyim, biz güvenli durmaya devam ediyor muyuz, ediyoruz. Sınır ötesindeki tehditlerle uğraşıyor muyuz, uğraşıyoruz. Daha geniş coğrafyalara bir önceki güne nazaran ulaşıyor muyuz, ulaşıyoruz. İhracatımız bir önceki güne nazaran artıyor mu, artıyor. Enerji iş birliğimiz artıyor mu, artıyor. Savunma iş birliğimiz artıyor mu, artıyor. Daha az yaptırıma tabi oluyor muyuz, oluyor. Daha fazla güvenlik ittifakı geliştiriyor muyuz, geliştiriyoruz. Bunun gibi somut parametreler üzerinden biz başarımızı ölçüyoruz" diye konuştu.

'DIŞ POLİTİKAMIZ GERÇEKTEN BAŞARILI'

Bakan Fidan, belirsizlikler çağında ulus devletlerin işlerinin inanılmaz derecede zor olduğunu kaydederek, "Özellikle Amerika'nın yeni politikası sebebiyle Avrupa'yla olan kendi arasındaki oluşturduğu ihtilaf ve gerilim. Amerika'nın ortaya koyduğu yeni milli güvenlik siyaset belgesinden bahsedildi. Bu gerçekten özellikle küresel güvenlik için çok temelli değişimleri getiren bir husus, onu da belki imkan olsa ayrıca konuşmak gerekirdi ama bütün bu parametrelere baktığımız zaman, biz kendi dış politikamızın, kendi idealimizin gerisinde olduğunu ama diğer bütün hesaplamalara göre gerçekten başarılı olduğumuzu da ifade etmek istiyorum" dedi.

'BİZ GAZZE'DE HUKUKİ VE TEKNİK OLARAK GARANTÖR BİR ÜLKE DEĞİLİZ'

Bir milletvekilinin, 'Gazze'de garantörlükle ilgili gri alan var, netlik istiyoruz' sözlerini hatırlatarak, şöyle devam etti:

"Şarm El-Şeyh'de biz ara bulucu 4 ülke olarak barışın devam etmesiyle alakalı bir irade beyanına, niyet beyanına imza attık. Biz teknik olarak da hukuki olarak da garantör bir ülke değiliz. Şu andaki süreçte, garantör bir ülke de yok, hukuki olarak da teknik olarak da garantör bir ülke yok ama biz garantör sorumluluğunu almaktan çekiniyor muyuz? Çekinmiyoruz. Önümüzdeki dönemde yapılacak olan anlaşmalar, çalışmalar veya hukuki çerçeve bunu iktiza ettirirse memnuniyetle ama biz bir 'garantörmüşüz' gibi sorumluluk yüklenmeye, iş birliklerini ilerletmeye, anlaşmaları yapmaya, açıkta ve kapalıda çalışmaya her zaman için hazırız ve buna da devam ediyoruz. İsrail'in ihlalleri devam ediyor mu, sonuna kadar devam ediyor. Barışı ilerletmeye gönlü var mı, kesinlikle yok. Bunun farkında mıyız, tabii ki farkındayız. Bunu sizlere burada ifade ettim mi defaatle? Tabii ki ifade ettim. Zaten bütün çabalarımız, uluslararası toplumu; Amerika'yı New York'ta, Washington'da Cumhurbaşkanımızın gayretleriyle bir noktaya getirmeye çalışmak nedendi? İsrail'in üstünde baskı uygulamak içindi. Bunda da başarılı olduk mu bugüne kadar? Kısmen başarılı olundu, İsrail bir noktaya getirildi, Amerika barış antlaşmasını sahiplendi ve ilerletmeye çalışıyor ve biz de buna elimizden gelen desteği veriyoruz. İstediğimiz oranda tabii ki gitmiyor, istediğimiz oranda insani yardım içeriye gitmiyor ama bunun için de elimizden geleni yapmaya devam edeceğiz."

DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI'NIN BÜTÇESİ KABUL EDİLDİ

Genel Kurul'da Meclis Başkanvekili Tekin Bingöl, Dışişleri Bakanlığı ile ona bağlı kuruluşların 2026 Yılı Bütçesi tekliflerini ayrı ayrı okuttu. Oylama sonucunda bakanlığın bütçesi kabul edildi. Meclis Başkanvekili Bingöl, birleşimi yarın saat 11.00'de toplanmak üzere kapattı.