Pandemide tıbbi atık miktarında rekor artış; günde 130 tona çıktı

İstanbul genelinde 9 bin 500 sağlık kuruluşundan toplanan tıbbi atık miktarında artış yaşanmasına paralel olarak maksimum kapasiteyle çalıştıklarını belirten (İstanbul Çevre Yönetimi Sanayi ve Ticaret A.Ş) İSTAÇ Genel Müdürü M. Aslan Değirmenci, “Pandemi sürecinde kapasitenin artmasıyla sterilizasyon tesisinde günde 108 ton tıbbi atık işlendi, yakma tesisinde ise günde 24 ton kapasitesinde çalıştık. Dolayısıyla maksimim kapasiteyle yoğun tempoda üç vardiya şeklinde çalışır bir pozisyondaydık” diye konuştu.

Pandemi öncesi ve sonrasında tıbbi atıklarda yaşanan oransal değişimlere yönelik açıklamalarda bulunan Değirmenci şu bilgileri verdi:

“2018-2019 yılında yıllık 27 bin ton seviyesinde olan tıbbi atık, 2020 yılında 30 bin ton civarına yükseldi. 2021’in ilk 7 ayına baktığımızda ise yaklaşık 20 bin tonu yakalamış durumdayız. Yıl sonu itibariyle bu rakamın 33-34 bin tona ulaşacağını düşünüyoruz. Çünkü son günlerde tıbbi atık miktarında artış gözlemleniyor. 80 tonlara kadar düşmüş olan günlük tıbbi atık miktarı şu anda tekrar yükseliş gösteriyor.”

Koronavirüs salgını nedeniyle tesisin kapasitesinin artırılacağını da söyleyen Değirmenci, “Sterilizasyon tesisinin kapasitesini 108 tondan 144 tona çıkarmak adına dördüncü otoklav siparişini verdik. Tesisin kapasitesini artırmamızda pandemi etkili oldu. Atık miktarının daha da artması halinde kapasite aşımı yaşanabileceğini öngörerek geleceğe yönelik bir hazırlık yaptık” dedi.

Tıbbi atıkların bertaraf işleminde iki farklı yöntem kullanılıyor. Tesise getirilen tıbbi atıklar, çeşitli işlemler sonrasında sterilizasyon ve yakma tesislerinde bertaraf ediliyor. Yapılan işleme dair detaylı bilgiler aktaran Değirmenci, “Tıbbi atıkları 51 araçla tesise getiriyoruz. Toplama ünitesine boşaltılan tıbbi atıklar, her biri 1,5 tonluk konteynerlerle otoklav ünitelerine yükleniyor. Her biri 36 ton kapasiteli olan otoklav ünitelerinde 140 derece sıcaklıkta işlem gören tıbbi atıkların içindeki bakteriler, virüsler ve mikroorganizmalar yok ediliyor. Bu işlem sonrasında kırıcıdan geçen tıbbi atıklar evsel atık formatına getirilerek düzenli depolama sahasında muhafaza ediliyor” ifadelerini kullandı.

Yakma tesisinde işlem gören tıbbi atıklarla ilgili bilgiler de aktaran Değirmenci, “Yakma tesisinde günde 24 ton tıbbi atık bertaraf ediliyor. 850 ila 1100 derecede yakılan tıbbi atıklardan ortaya çıkan kül, düzenli depolama sahasında muhafaza ediliyor. Yakma işlemi sonrası ortaya çıkan gazın çevreye hiçbir zararı yok. Çıkan gazların emisyon testleri düzenli olarak yapılıyor” dedi.

Tıbbi atıkların ciddi potansiyel riskler taşıdığını ve bertaraf işlemi yapılmaması halinde çeşitli hastalık risklerinin ortaya çıkabileceğini söyleyen Değirmenci, “Tıbbi atıklar bertaraf edilmeseydi, eskiden olduğu gibi vahşi depolama sahalarına gönderilseydi ciddi sağlık sorunlarına yol açardı. Tıbbi atıkların içinde enjektörler, serum şişeleri, ameliyat eldivenleri, maskeler, Kovid-19 aşılarının şırıngaları ve çeşitli ambalajlar yer alıyor. Bunun gibi daha birçok tıbbi atığın bertarafı burada gerçekleştiriliyor” diye konuştu.

“TIBBİ ATIKLAR VE EVSEL ATIKLAR AYRIŞTIRILMALI”

Pandemide hayatın ayrılmaz bir parçası olan maske ve eldivenlerin geri dönüştürülemediğini belirten Değirmenci evsel atıklar konusunda da uyarılarda bulundu. Maske ve eldivenlerin potansiyel bir risk olduğunu hatırlatan Değirmenci, “Vatandaşların kullandıkları maskeleri yerlere, çevreye atmamalarını tavsiye ediyorum. Çünkü bunların hepsi potansiyel bir risk oluşturuyor. Öte yandan mümkün olduğunca evsel atıklar ile maske, eldiven gibi tıbbi atıkların karışacak şekilde çöp haline getirilmemesini öneriyorum. Zira bu malzemeler evsel atık olarak değerlendirilebilecek, geri dönüştürülebilecek malzemeler değil” açıklamasında bulundu.