'Genç başlangıçlı demans' riskinde yaşam tarzının etkisi araştırıldı
Demans yaşlı yetişkinlerde çok daha yaygın olsa da her yıl yüz binlerce kişiye genç başlangıçlı demans (YOD) tanısı konuluyor. Yayınlanan kapsamlı bir çalışma bunun nedenine ışık tutuyor.
Demans ile ilgili araştırmaların çoğu nesiller boyunca aktarılan genetiğe baktı fakat son çalışmada uzmanlar, YOD riskiyle ilişkili 15 farklı yaşam tarzı ve sağlık faktörünü tanımladı. Sonuçlar Aralık 2023'te yayınlandığında, Birleşik Krallık'taki Exeter Üniversitesi'nden Epidemiyolog David Llewellyn, “Bu, şimdiye kadar yapılmış türünün en büyük ve en sağlam çalışmasıdır” dedi.
Araştırma ekibi, Birleşik Krallık'ta 65 yaş altı yaklaşık 360 bin kişiden toplanan verileri analiz etti. Düşük sosyoekonomik durum, sosyal izolasyon, işitme bozukluğu, felç, diyabet, kalp hastalığı ve depresyonun tümü daha yüksek YOD riski ile ilişkilendirildi. Daha yüksek düzeyde eğitim ve daha düşük fiziksel kırılganlık aynı zamanda daha düşük YOD riskiyle de ilişkilendirildi. Bunların hepsi YOD etrafındaki bazı bilgi boşluklarının doldurulmasına yardımcı oldu.
Hollanda'daki Maastricht Üniversitesi'nden Nöroepidemiyolog Sebastian Köhler, “İleri yaşlarda demans gelişen kişiler üzerinde yapılan araştırmalardan, bir dizi değiştirilebilir risk faktörünün bulunduğunu zaten biliyorduk. Fiziksel faktörlerin yanı sıra, kronik stres, yalnızlık ve depresyondan kaçınmak da dahil olmak üzere zihinsel sağlık da önemli bir rol oynuyor” ifadelerini kullandı.
Maastricht Üniversitesi'nden Sinir Bilimci Stevie Hendrik ise “Genç başlangıçlı demansın çok ciddi bir etkisi var, çünkü etkilenen insanların genellikle hala bir işi, çocukları ve yoğun bir yaşamı var. Sebebin genellikle genetik olduğu varsayılıyor ancak birçok insan için aslında sebebin tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz. Bu nedenle bu çalışmada diğer risk faktörlerini de araştırmak istedik” diye konuştu.