Kapalı ortamda led aydınlatma ile domates yetiştirdiler
Antalya'da bir firma, Kuzey ülkelerinin tarımsal üretimde kullanmaları için güneş enerjisi veren led armatürler üretti. Hiç güneş görmeyen seraya yerleştirdikleri ledlerle domates üretmeyi başaran firma, ledlerden Makedonya, Yunanistan ve Türkmenistan'a ihraç etti, Rusya ile de anlaşmaya vardı.
Antalya Organize Sanayi Bölgesi'nde 28 yıldır fiber optik aydınlatma sistemlerinin üretimini yapan PSL Electronik A.Ş., yıl içerisindeki güneşli gün sayısı tarımsal üretimde yeterli olmayan kuzey ülkeleri için bir ürün geliştirdi. Kuzey ülkelerindeki seralarda bitkilerin güneş enerjisi ihtiyacını karşılayan sodyum armatürleri inceleyen PSL Elektronik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Şentürk, bu armatürlerin hem elektrik tüketimi hem de bitkinin ihtiyacı açısından uygun olmadığını tespit etti. AR-GE biriminde mühendislerle bir çalışma başlatan Şentürk, tamamı ledlerden oluşan özel bir aydınlatma sistemiyle hiç güneş ışığı almayan, tamamen kapalı bir alanda bitki üretmeyi başardı. Fabrika içerisinde 250 metrekarelik bir alanı laboratuvar olarak düzenleyen Şentürk, bu alana bir sera kurdu. 15 bölümden oluşan serada bir bölümüne klasik aydınlatmada kullanılan sodyum armatür yerleştiren Şentürk, geriye kalan 14 bölüme farklı derecelerde özel geliştirilen ve bitkilerin ihtiyaç duyduğu güneş enerjisini veren ledler yerleştirdi.
RUSYA VE MAKEDONYA'DAN ÖZEL ZİYARETÇİLER
Ledlerin bitkilere etkisini görmek açısından alana domates eken Şentürk, çiçeklerin döllenmesini de arılarla sağladı. Kısa sürede domates üreten ve beklediğinden çok verim alan Şentürk ve ekibi, ledlerin daha az elektrik tüketip daha çok verim sağladığını anlatmak için kuzey ülkeleriyle birçok temas sağladı. Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev'in kuzeni Andrey Medvedev'in de aralarında olduğu 18 kişilik Rus ve Makedon heyet geçen günlerde fabrikayı ziyaret etti. Heyet hem ticari görüşme yaptı hem de aydınlatmanın bitkilere etkisini yerinde inceledi.
Laboratuvar alanından sorumlu Hakan Öztürk, kurdukları sistemle bitkinin ihtiyacı olan tüm şartların sabitlendiğini söyledi. Işık farklılıklarının bitkiye etkisini anlamak için 15 farklı odacık yaptıklarını ifade eden Öztürk, “Ağırlıklı olarak kuzey ülkelerinde seralarda güneş ışığı yeterli olmadığı için aydınlatma gerekiyor. 30 yıldır sodyum aydınlatma kullanılıyordu. Ama artık led aydınlatmalar var. Bu aydınlatmalar daha tasarruflu ve bitkinin tam da istediği enerjiyi veriyor" dedi.
İLK İHRACATTAN 200 BİN DOLAR DÖVİZ GİRDİSİ
Rusya ve Makedonya'dan gelen misafirlerin bu durumu çok ilginç karşıladığını aktaran Öztürk, led aydınlatmanın ürün verimine de etki edeceğini belirterek şöyle konuştu:
“Bize göre yüzde 35 fark attı. Biz hiç güneş görmeden burada üretim yapabildik. Buna ek olarak az da olsa güneş görürse bitkiden daha iyi sonuç alınacak. Kuzey kutbunda da çölde de bitki üretebilirsiniz. İlk parti ürünlerimiz Makedonya, Yunanistan, Türkmenistan oldu. Önümüzdeki ay da Rusya'ya göndereceğiz. Şu an için 150-200 bin dolarlık yeni bir başlangıç ama arkasından iyi rakamlar elde edilecek."