Doğu Karadeniz'de taşkınlara karşı 'Yarı Geçirgen Tersip Bendi'

Doğu Karadeniz'de şiddetli sağanak yağışlarla birlikte yaşanan, can ve mal kaybına neden olan taşkınların önüne geçilebilmesi için çalışma yürütülüyor. Devlet Su İşleri Trabzon 22'nci Bölge Müdürlüğü ekipleri Türkiye’nin ilk ‘Yarı Geçirgen Tersip Bendi' modelini hayata geçiriyor. Dünyada uygulanan model Türkiye'de ilk kez en çok yağış alan ili Rize'de uygulanıyor. Tersip bendinin alt kısmı kum, çakıl gibi rüsubatı tutacak, üst kısmı ise ağaç, kök, dal gibi yüzücü odunsu materyalleri tuzaklayarak derelerin tıkanmasını ve taşkınları önleyecek. Kentte ilk uygulama Paşakuyu deresine kuruldu.

'YARI GEÇİRGEN TERSİP BENDİNİN İLKİ RİZE’DE'

DSİ Trabzon 22’nci Bölge Müdürü Dr. Emre Akçalı, “Doğu Karadeniz’de yağışlarla birlikte kum, çakıl, mil şeklindeki rüsubat ve ağaç, dal, kök gibi odunsu materyallerin dere kesitlerini, menfezleri tıkaması ile taşkınlar yaşanıyor. Bu taşkınların önlenmesi adına yukarı havzalarda yaptığımız tersip bentleri, kum çakıl gibi malzemeleri tuzaklıyor, ancak yüzen odunsu materyali tutamıyordu. Ülkemizde ilk defa tek bir bentte hem kum, çakıl gibi malzemeyi hem de odunsu materyalleri tuzaklayacak ‘Yarı Geçirgen Tersip Bendi’ni projelendirdik. Önce fiziksel ve sayısal model deneyleri ile denemelerini yaptığımız bent başarılı sonuçlar verdi. Rize'de merkezden geçen Paşakuyu deresinde ilk imalatımızı tamamladık. Bu bentlerimizin alt tarafı kum, çakıl, üst tarafı ise yüzen cisimleri yani ağaç, dal kök vb. cisimleri tuzaklayacak. Hata geçtiğimiz günler ufak bir taşkın oldu. Çok da faydasını gördük. Geçtiğimiz yıl aynı noktada yaşanan taşkın bu yıl bu bent sayesinde yaşanmadı” dedi.

‘DERELERİ BENTLERLE ÖRÜMCEK AĞI GİBİ SARACAĞIZ’

Doğu Karadeniz'de rüsubat hareketlerinin taşkınlarda çok büyük etken olduğunun Dereli selinde de görüldüğünü belirten Dr. Akçalı, “Doğu Karadeniz havzasında 72 bin dere yatağı var ve bunların her biri ayrı bir taşkın riski oluşturuyor. Bu derelerdeki rüsubatı bir şekilde tuzaklamamız gerekiyor. Büyük ve küçük derelerde, yukarı havzalarda çalışmalara başlamış durumdayız. 2021 yılı içerisinde öncelikle büyük taşkınların yaşandığı derelerde 70 adet bendin yapım çalışmaları başlayacak. İlerleyen zamanlarda bir örümcek ağı gibi tüm havzayı sararak, bu bentlerle rüsubat hareketlerinin önüne büyük ölçüde geçilecek ve taşkınlardan korunmuş olacağız” ifadelerini kullandı.

‘TAŞKINLARIN KADER OLMASININ ÖNÜNE GEÇECEĞİZ’

Doğu Karadeniz'de sık sık taşkınlar yaşandığını anlatan Dr. Akçalı, "Biz bunun artık kader olmasının önüne geçmek adına çok sayıda yenilikçi ve öncü projelerle çalışmalarımızı yürütüyoruz. Geçirgen bentler, yarı geçirgen bentler, moloz bariyerleri gibi yapısal çalışmaların dışında, taşkın erken uyarı sistemi, taşkın tehlike haritaları, mobil taşkın koordinasyon merkezi, taşkın müzesi, taşkın acil müdahale ekibi gibi yapısal olmayan çalışmaları da hayata geçirmeye başladık. Bunun dışında da yine çok sayıda Ar-Ge çalışmamız ile taşkın zararlarının azaltılması noktasında önemli dokunuşlar yapmaya devam edeceğiz” dedi.