Kurtuluş Yolu üzerindeki Sekizgöz Un Fabrikası, Samsun'un endüstri mirası
Samsun'un Havza ilçesindeki Osmanlı döneminde kurulan Sekizgöz Un Fabrikası, turizme kazandırılacak. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün 'Kurtuluş Yolu' üzerinde bulunan fabrikada incelemelerde bulunan Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Eğitim Fakültesi’nden Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, atıl durumdaki Sekizgöz Un Fabrikası’nın Osmanlı’nın son döneminde ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında orduya dahi hizmet verdiğini söyledi.
Havza ilçesindeki Sekizgöz Un Fabrikası, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’da Milli Mücadele için çıktığı yolların adına verilen ‘Kurtuluş Yolu’ üzerinde bulunması ve endüstri mirasları arasında görülmesi ile büyük ilgi çekiyor. OMÜ Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, “Eğer bina endüstri binası olarak değerlendirilirse, çevresinde düzenleme yapılırsa, Samsun için çok önemli çekiciliklerden biri olacak” dedi.
Un fabrikasının Osmanlı döneminde kurulmasının en büyük özelliği olduğunu söyleyen Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, “Samsun’da endüstri mirası olarak 3-4 yapımız var. 1’incisi şu an alışveriş merkezi olarak değerlendirilen eski sigara fabrikasıdır. Bir diğeri Bafra’daki tütün müzesidir. Bu sigara fabrikasında üretim araçlarının sergilendiği bir yerdir. Endüstri mirasının bir parçasıdır.
Onun dışında eski demir yolu araçlarının tamir edildiği bina vardır. Orası da şu an Mert Irmağı’nın ağız kısmında bulunan Cerrahi Aletler Müzesi’dir. Burayı da endüstri mirası olarak korumuş olduk. Tekkeköy tren istasyonu şu an koruma altında ve restore edildi. Endüstri miraslarından biri de Havza ilçesindeki Sekizgöz Un Fabrikası’dır. Bu un fabrikasının kendine has özellikleri vardır.
En önemli özelliği Osmanlı’nın son dönem fabrikalarından biri olmasıdır. Yani Cumhuriyetten önce yapılmış olmasıdır. Tabi ki daha sonra burası geliştirildi. Sekizgöz olması çok önemli. O gün ki şartlarda büyük üretim kapasitesine sahipti. Böyle olunca hem Kurtuluş Yolu güzergahı üzerinde olması hem tarihsel önemi hem de ekonomik anlamda taşıdığı Samsun’un endüstri mirası turizmi anlamındaki en önemli eserlerden biri olması vesilesiyle Büyükşehir Belediyesi tarafından alan kamulaştırılmıştır. Bu alan daha sonra değerlendirilmek üzere şu an beklemekte.
(Fotoğrafta: Prof. Dr. Cevdet Yılmaz)
Böylece Samsun endüstri mirası turizminde de bir adım atmış olacak” diye konuştu. Atıl vaziyetteki fabrika, Büyükşehir Belediyesi tarafından kamulaştırılarak turizme kazandırılacak.