Prof. Dr. Hancı: Delilden sanığa gitmenin en etkili yolu görev hayvanları
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Adli Bilimciler Derneği Başkanı Prof. Dr. Hamit Hancı, 'delilden sanığa' gitmede en etkili yolun hayvanlar olduğunu belirtti. Prof. Dr. Hancı, hayvanların, güvenlik güçlerinin en büyük yardımcısı olması için Görev Hayvanları Daire Başkanlığı'nın kurulması gerektiğini söyledi.
Adli Bilimciler Derneği Başkanı Prof. Dr. Hamit Hancı, birçok hayvanın adli olaylarda kullanılabildiğini, hatta 'akbabaların' da ceset tespitlerinde tercih edilebileceğini söyledi. Görev köpeklerinin birçok olayda başarılı çalışmalara imza attığını, onlardan canlı insan, ceset, bomba ve uyuşturucu tespiti gibi çok farklı alanlarda yararlanıldığını kaydeden Prof. Dr. Hamit Hancı, "Başlangıçta Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı gibi öncü kurumlarda Görev Hayvanları Daire Başkanlığı' kurulmalıdır" dedi.
Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, AFAD, Gümrük Muhafaza ve İtfaiye gibi kurumlarda görev hayvanı yetiştirme birimlerinin bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Hamit Hancı, şöyle konuştu:
“Kalabalıklaşan şehirlerde suçun şiddeti ve çeşitliliği de artmaktadır. Suçu takip etmek, teknolojiyle kolaylaşmış olsa da suçlularında suçu işlerken ve de gizlerken aynı teknolojilerden faydalanmaları da bir paradokstur. Bu durumda güvenlik güçlerinin suçlulara karşı avantajlı olacakları bir enstruman bulmalarının gereği ortaya çıkmaktadır ki; bu da suçu takip ederken canlı hayvanların olağanüstü yeteneklerinden yararlanmak olacaktır. Güvenlik ile ilgili konularda canlı hayvanlardan yararlanmak; kişisel yeteneklerin belirli seviyede geliştirilmesi, bilgi birikiminin oluşturulması ve güncellenmesi gereğini doğurur. İşte bunu suçlular başaramayacakları için güvenlik güçleri ilk defa bir adım suçluların önüne geçebilecektir. Çünkü işin doğası gereği suçlular ilk hamleyi yapan olduklarından her zaman avantajlı ve öndedirler."
Prof. Dr. Hamit Hancı, "Ceset üzerindeki bir böceğin ölüm yerini ve zamanını belirtmesi, katırın mayına basmamak için geliştirdiği yetenekleri, farelerin çeşitli etlere karşı gösterdikleri farklı tepkiler ve daha sayamayacağımız bir çok özellik güvenlik güçleri için büyük bir nimet olacaktır" diye konuştu.
GÜVENLİK MAKSATLI KULLANILAN HAYVANLARIN HİZMET VERDİĞİ ALANLAR
Prof. Dr. Hancı, hangi hayvanlardan hangi alanlarda yararlanıldığını ya da yararlanılabileceğini de ifade ederek, şu bilgileri aktardı:
"Atlar, asayiş ve devriye hizmetlerinde kullanılır. İnsanların zarar görmeden kalabalıkların sevk ve idare edilmesinde çok etkilidir. Köpekler, yukarda belirtilen arama hizmetleri dışında koku teşhis köpeği olarak da kullanılmaktadır. Suçluların suç mahallinde bıraktıkların delillerden, suçlunun şüpheliler arasından ayırt edilmesini sağlamaktadır. Ayrıca kayıp, ölü, felaket mağduru insanlara ulaşılmasını sağlamakta ve kara mayınları ve patlayıcı mühimmatlarını bulmaktadır. Arılar, uyuşturucunun ve uyuşturucu kullanıcılarının tespitinde etkilidir. Mayınların bulunmasında da yararlanılmaktadır. Böcek larvaları, ceset incelemelerinde ölüm zamanının ve yerinin tespitini sağlar. Hatta entomotoksikolojik araştırmalarla cesedin neyle zehirlendiğini ortaya çıkarır. Yunus balıkları, özellikle denizaltı ve deniz mayınlarının tespiti ve imhasında kullanılır. Katırlar, kara mayınlarının yerlerini tespit ederler. Kargalar ve saksağanlar; yönlendirildikleri kişinin bulunmasını sağlarlar. Usame Bin Ladin'in yerinin bu şekilde tespit edildiği iddia edilmektedir. Akbabalar ceset tespitinde kullanılabilir. Fareler, patlayıcı maddelerin ve mayınların tespitinde kullanılır. Köpeklere uygulanan yöntem burada kullanılmakla birlikte, farelerin eğitim masrafı mayın bulan köpeklere göre 1/5'tir. Sinekler özellikle suda ölen insanların cesetlerinin tespitine yardımcı olurlar. Kartallar ve atmacalar üzerlerine konulan kameralarla, sessiz drone olarak değerlendirilirler. Kartallar yetkisiz droneleri önlemede kullanılır."