Dokunsal materyallerle engeli olan ya da olmayan tüm çocuklar için eğitimde fırsat eşitliği yaratıyor

Yağmur ÖNGÜN / İZMİR, (DHA)-BERGAMA Bilim ve Sanat Merkezinde Coğrafya Öğretmeni olan Sözer Vurgun, başta görme olmak üzere farklı engel gruplarına sahip olan, öğrenme güçlüğü çeken ve down sendromu bulunan çocuklar için eğitimde fırsat eşitliği sağlamak amacıyla dokunsal eğitim materyalleri üreterek onların hayatlarına dokunuyor. Vurgun, dokunsal eğitim materyalleri ve oyuncaklar ile engeli olan ya da olmayan tüm çocukların bir arada eğitim alabilmelerini sağlıyor. Vurgun hedefinin, gelecekte engelsiz eğitim sistemlerini eğitimin her aşamasında paylaşmak, yaymak ve yaygınlaştırmak olduğunu söyledi.

Bergama Bilim ve Sanat Merkezinde Coğrafya Öğretmeni olan Sözer Vurgun, tasarladığı eğitim materyalleriyle başta görme olmak üzere farklı engel gruplarına sahip çocuklar ile öğrenme güçlüğü çeken, down sendromu olan çocuklar için eğitimde fırsat eşitliği yaratıyor. Vurgun, dokunsal eğitim materyalleri ve oyuncaklar ile engeli olan ya da olmayan tüm çocukların bir arada eğitim alabilmelerini sağlıyor. Dokunsal harita domino, tangram ve zeka küpleri gibi birçok yaş guruba hitap eden materyalleri ile sadece Türkiye değil ABD, Japonya, Ruanda, Uganda, Sudan, Burundi, Kamerun, Tanzanya, Zambiya, Gana ve Pakistan'daki öğrencilere de ulaştırılıyor. Bu konuda ulusal ve uluslararası birçok ödül kazandığını aktaran Sözer Vurgun, “Hayatının merkezine koyduğum çocuklar, gençler ve engeli olan bireyler için farklı alanlarda projeler yürütüyorum. Başımıza icat çıkaran, mucit olan, buluşlar yapabilen, araştırma geliştirme laboratuvarlarında insanlığın gelişimine katkı sağlayacak gençler ile bu gençlerin yetiştirilmesine katkıda bulunacak öğretmenler ile köprüler kurmak için projelerime devam ediyorum" dedi.

'GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLER İÇİN COĞRAFYA HARİTALARI YAPMAYA BAŞLADIM'

Manisa'da Anadolu Lisesi'nde öğretmenlik yaptığı yıllarda ilk kez farklılıkları olan çocuklara bir arada eğitim vermeye başladığını aktaran Vurgun, "Öğrencilerimi 9'uncu sınıf boyunca derse dahil etmek, arkadaşlarıyla kaynaştırmak, onların ilgilerini canlı tutmak, başarısını devam ettirmek için çabalasam da sonuç alamadım. Bu durumdan kendimi sorumlu tuttum ve bu durumdan kurtulmak için yeni yollar aramaya başladım. Fark ettim ki, sonuç alamamamın nedeni, görme engelli öğrencim için fırsat eşitliğini sağlayacak materyallerin olmamasıydı. Oysa onun da tıpkı gören arkadaşları gibi eşit ve aktif biçimde derse katılabileceği, anlatılanları zihninde canlandırabileceği materyaller tasarlarsam, yüksek bir puan alarak okulumuza kaydolan bu öğrencilerinde başarısını sürdürebilir, ders ilgisi devam edebilir, okula gelme isteği artırılabilirdi. Buradan hareketle görme engelli öğrencilerle, sınıftaki gören öğrencilerin kullanabileceği coğrafya konularımız ile ilgili haritalar yapmaya başladım. Bu haritalarda, dünyada ilk kez, her bir ilgili kısım farklı dokularda, farklı yüksekliklerde ve içeriklerde yer alıyor. Ayrıca üzerinde Braille alfabesi ile de açıklamalar bulunuyordu" dedi.

'EŞİT KULLANIM SAĞLAYAN EĞİTİM VE OYUN MATERYALLERİ ÜRETİYORUZ'

Bir süre sonra, engelli olan ve olmayan öğrencilerin kaynaşabilmesi için bu materyalleri yapmayı kendilerine de öğretmeye başladığını belirten Vurgun, "Ardından materyalleri birlikte ürettik. Kapsayıcı eğitimin en iyi örneğini ortaya çıkardık. Bu çalışmaları yaparken yolum 8 yaşındaki İrem'le kesişti. İrem de doğuştan görme engelliydi ve dokunsal haritalar ilgisini çekmişti. Ancak yaşının küçüklüğünün de etkisiyle, görebilen yaşıtları gibi, daha eğlenceli şeyler İrem'in daha çok ilgisini çekebilirdi. Ayrıca anne babasıyla da karşılıklı olarak oynayabileceği şeyler yapılabilirdi. İrem ile olan sohbetimizden sonra dokunsal materyallerin sadece harita olmak zorunda olmadığını düşündüm. Ve İrem için dokunsal biçimde domino, tangram ve zeka küpleri yapmaya başladım. Dijitalleşen dünyada hali hazırda otizmli çocuklar, görme engelli çocuklar ya da farklı engel gruplarına ve öğrenme güçlüğüne sahip çocuklar ile tüm çocukların beraber eğitim alabilmeleri için tasarlanan teknolojik alt yapıya sahip eğitim materyalleri ve zeka oyunları bulunmuyor. Bu sorun kurulan bu atölyede evrensel ve kapsayıcı bir tasarım ile yalnız engelli bireylere değil, tüm kullanıcılara eşit kullanım sağlayan eğitim ve oyun materyalleri üreterek çözülüyor" diye konuştu.

'AMATÖR RUHLA BAŞLADIĞIMIZ ATÖLYE ÇALIŞMALARI, DÜNYA GENELİNDE EĞİTİM HAREKETİNE DÖNÜŞTÜ'

Tayinin 2022 yılında Bergama'ya çıkmasının ardından Dokunsal Materyaller Atölyesi'ni kurduklarını ve eğitim materyalleri üretmeye devam ettiklerini belirten Vurgun, şunları söyledi:

"Türkiye 'de farklı okullarda eğitim alan görme engelli çocuklarımıza bu materyalleri gönderdik ve nasıl kullanacaklarını öğrettik. Bu atölyede yaptığımız çalışmalar ile ilgili olarak İzmir, İstanbul, Muğla, Manisa ve Denizli'de kapsayıcı eğitim temalı konferanslar verdim. 'Kapsayıcı Modelleme Atölyesi' başlıklı etkinliklerle yüzden fazla öğretmene kapsayıcılık temelli materyal yapımı eğitim verdim. Ayrıca, başta Afrika ülkeleri olmak üzere dezavantajlı ülkelerde yaşayan görme engelli öğrenciler için öğretmen arkadaşım Fuat Alıcı ile beraber kapsayıcılık temelli bir sosyal sorumluluk projesi başlattık. Afrika'daki görme engelli çocuklara atölyemizde üretilen ve dünyada bir ilk olan dokunsal malzemeleri, dokunsal oyuncakları, çok sayıda malzeme ve beyaz bastonu götürdük. Amatör bir ruhla başladığımız atölye çalışmaları farklı disiplinlerden kişilerin bir araya gelmesi ile dünya genelinde eğitim hareketine dönüştü. Projemiz şu an ülkemizle birlikte ABD, Japonya, Ruanda, Uganda, Sudan, Burundi, Kamerun, Tanzanya, Zambiya, Gana ve Pakistan'da uygulanıyor."

'ENGELSİZ EĞİTİM SİSTEMLERİNİ EĞİTİMİN HER AŞAMASINA YAYMAK İÇİN ÇABALAYACAĞIM'

Projelerini Bergama İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde Bergama Bilim ve Sanat Merkezi'nde kurdukları 'Dokunsal Materyaller Atölyesinde' yürüttüklerini dile getiren Vurgun, “Seda Keskin Vurgun öğrencimiz Taha Arben Vurgun ile birlikte Şaban Erkan ve Fuat Alıcı ile ekip olarak, ağustos ayında 'Zero Project Shortlist 'Dünya'daki En İyi Erişilebilir Projeler listesine alındık' dedi. Vurgun, "2024 Şubat ayı geldiğinde ise dünya genelindeki tüm kıtalarda binden fazla engelli katılımı uzmanları tarafından yapılan hakem değerlendirmesi oylarıyla 'Dünyanın İyi Erişilebilir Projesi ' ödülüne layık görüldük. Birleşmiş Milletler 'Zero Project Awardee 2024' ödülünü 97 ülkeden ve 523 aday arasından Bergama Bilim ve Sanat Merkezi ekibi olarak 23 Şubat 2024 tarihinde Birleşmiş Milletler Viyana'da yapılan olan The Zero Project Conference 2024 'te Zero Project Yönetim Kurulu Başkanı Martin Essl 'den Türkiye Cumhuriyeti Birleşmiş Milletler Daimi Büyükelçisi Sayın Levent Eler'in katıldığı törende aldık. Gelecekte de, engelsiz eğitim sistemlerini eğitimin her aşamasında paylaşmak, yaymak ve yaygınlaştırmak için çabalayacağım. Hem ülkemiz içerisinde hem de dünyanın dezavantajlı konumdaki pek çok ülkesinde daha çok çocuğa ulaşabilmek her zaman en büyük amacım olacak" dedi.(DHA)

FOTOĞRAFLI