Mersin’de ‘depozito yönetim sistemi’ başlıyor

MERSİN, (DHA)-MERSİN’DE Ulusal Depozito Yönetim Sistemi’nin Mersin’de uygulanmasına yönelik olarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın öncülüğünde, Türkiye Çevre Ajansı koordinasyonunda ve Mersin Valiliği’nin ev sahipliğinde düzenlenen ‘Mersin Depozito Yönetim Sistemi Koordinasyon Toplantısı’na yapılırken, Ulusal Depozito Yönetim Sistemi’nin kentteki uygulama süreci, yerel paydaşlarla kurulacak iş birliği ve teknik altyapı hazırlıkları ele alındı. Depozito sisteminin çevresel etkileri, atık yönetiminde sağlayacağı katkılar ve geri dönüşüm oranlarının artırılmasına yönelik beklentiler doğrultusunda yapılan toplantıda, sistemin Mersin’de etkin şekilde uygulanması için atılması gereken adımlar değerlendirildi.

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nda gerçekleştirilen Mersin Valisi Atilla Toros, toplantıya Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer’in Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) Başkanı Prof. Dr. Ferhat Pirinçci, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, ilçe belediye başkanları, kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katıldı.

Depozito Yönetim Sistemi tanıtım video gösteriminin ardından konuşmalara geçildi. Burada ilk olarak söz alan MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, Depozito Yönetim Sistemi’nin 2026 yılı itibarıyla, tüm Türkiye’de hayata geçeceğini hatırlattı. Başkan Çakır, bu kapsamda 7 Ocak’ta Türkiye Çevre Ajansı, TOBB ve TESK arasında bir protokol imzalandığını bildirdi. İmzalanan protokol sonunda, saha yönetim sistemi çalışmalarının, protokolün taraflarınca çalışılmaya devam edildiğini ifade eden Çakır, bu bağlamda Mersin’in Depozito Yönetim Sisteminin pilot illerinden biri seçilmesinden duyduğu memnuniyeti paylaştı.

Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) Başkanı Prof. Dr. Ferhat Pirinçci, ‘Depozito Yönetim Sistemi’ hakkında bilgiler vererek, sistemin dünyada ilk defa bu kadar geniş bir coğrafyada ve bu kadar kısa bir zamanda harekete geçecek olan bir sistem olduğundan söz etti. Prof. Dr. Pirinççi, “Bugün Mersin’in de sahip olduğu bu sistem sayesinde doğaya ciddi bir koruma kalkanı oluşacak ve beraberinde döngüsel ekonomi modeli çerçevesinde; başta sanayicilerimiz olmak üzere çeşitli sektörler bundan yoğun bir şekilde faydalanacak” dedi.

Sistemin Mersin, Erzurum, İzmir, Konya, Gaziantep, Samsun ve Sakarya olmak üzere 7 ilde hayata geçeceğinden söz eden Prof. Dr. Pirinççi, DOA İade Makinelerinin çeşitli kurum ve kuruluş binalarına da yerleştirildiğinden söz ederek, sistemin yaygınlaştırılmasının önemine dikkat çekti. Prof. Dr. Pirinççi, “Bu sistemi ayağa kaldıracağımıza yürekten inanıyorum” dedi ve destekler için teşekkür etti.

Geri dönüşüm konusunda yerel yönetimlerin üzerine büyük görev düştüğünü kaydeden Başkan Seçer, ilçe ve büyükşehir belediyelerinin sorumluluğunun büyük olduğunu kaydetti. Mersin’de gayri resmi olarak 2,5 milyon insan yaşadığını ve geniş bir hinterland olduğunu belirten Seçer, “2024 yılı itibariyle yıllık evsel nitelikli katı atık miktarımız 720 bin ton, bu da günlük 1973 tona tekabül ediyor. Aylık olarak ise 86 ton plastik, metal, kağıt, karton ayrıştırılarak geri dönüşüme kazandırılıyor. Bu rakamların artması lazım” sözlerine yer verdi.

Büyükşehir’in Merkez, Silifke ve Tarsus’ta bertaraf tesislerinin olduğunu, Anamur, Bozyazı ve Aydıncık bölgesi için de tesis kurmak istediklerini dile getiren Seçer, “Aydıncık, Bozyazı, Anamur bölgesinde bertaraf tesisi kuracağımız alana Orman Bölge Müdürlüğü tarafından fidan dikildiğini gördük. Çok temaslarda bulunduk, ‘Burayı tekrar bize verin’ dedik çünkü spesifik olarak lokasyon önemliydi. Bizzat dönemin Tarım ve Bakanlığı ile görüştüğümüz halde bu konuda maalesef adım atılmadı” dedi.

Mersin’de 2020 yılından itibaren 1 kilogram çöpün dahi vahşi depolama yöntemiyle depolanmadığını vurgulayan Seçer, “2024 yılında belediyelerimizin topladığı ve bize ilettiği 720 bin ton çöpü bertaraf ettik. Ayrıca tesislerimizde elektrik enerjisi üretiyoruz. 2024 yılında 94 bin megavat elektrik üretimi gerçekleştirdik. Bu da yıllık yaklaşık 110 bin hanenin aydınlatıldığı anlamına geliyor. Çöp iyi değerlendirilebilirse hem çevre sağlığı hem de ekonomi açısından çok önemli kazanımlar oluyor. Bu proje bizim açımızdan önemli, destekleyeceğimiz, her noktasında olabileceğimiz ve katkı sunabileceğimiz bir proje” ifadelerine yer verdi.

Kent genelinde tıbbi atıkların da toplanıp çevreye zarar vermeden bertaraf edildiğini söyleyen Seçer, “1 yılda toplam 3 bin 160 ton tıbbi atık topluyor ve bunları uygun koşullarda bertaraf ediyoruz. Kendi belediyemizin de çöplerini yönetme amaçlı çalışmalarımız var. Bunları da usulüne uygun şekilde yönetiyoruz. Bizim belediyemizin 112 biriminde sıfır atık belgesi var, bunu biz kazandırdık” diye konuştu.

Belediyesi olarak kent genelinde sürdürülebilir çevre projelerini hayata geçirdiklerini kaydeden Seçer, bunlardan bir tanesinin de ‘Plastiksiz Mersin Sahilleri İçin Birleşiyoruz’ projesi olduğunu, bu proje ile plastiksiz bir kent ve kentlilik bilinci yaratmanın yanı sıra geri dönüşüm kültürünü her yaşa aşılamak amacı taşıdıklarını ifade etti. Bu süreçte Milli Eğitim Bakanlığı ile de iş birliği halinde çalıştıklarını belirten Seçer, Türkiye’nin ilk ve tek çevre temalı bilim merkezi Mercan’da 20 ayda yaklaşık 150 bine yakın ziyaretçi ağırladıklarını dile getirdi. Ziyaretçilerin büyük çoğunluğunun çocuklardan oluştuğundan bahseden Seçer, “Bizim orada ‘Akıllı Atık Otomatı’mız var. Bizler burada konuştuğumuz konuyu 20 ay öncesinde orada çocuklarımıza öğretmeye başladık. Geri dönüşüme gidecek olan plastikleri bu kutulara atmaları gerektiğini anlatan eğitimlere başladık” dedi.

Belediye başkanı olarak yönetim anlayışında bilimi esas aldıklarını ve çalışmaları da bu doğrultuda yürüttüklerini aktaran Seçer, “Biz kamu yöneticisiyiz. Belli kurallar ve kaideler çerçevesinde kamuyu yönetirken bilimsel yöntemler ve anlayışla çalışma zorunluluğumuz var. Biz her ne kadar bu konularda çok değerli projeler yapsak da temelde ağaç yaş iken eğilir. Bu ülkede yaşayan bireylerin çocukken eğitim döneminde çevre bilinci kazanması gerekiyor” diyerek konuşmasını sonlandırdı.

Mersin Valisi Atilla Toros, toplantının doğa için oldukça önemli olduğunu belirtti. Çevreyi korumanın bir seçenek değil, zorunluluk olduğunu söyleyen Toros, ‘Depozito Yönetim Sistemi’nin doğayı korumanın yanı sıra döngüsel ekonomiye geçişte de stratejik bir eşik olduğunu kaydetti. Toros, “Bu proje; israfı önleyen, kaynakları koruyan ve doğayı yaşatan güçlü bir adımdır. Kullanım sonrası değerlendirilmeyen her ambalaj doğada rastladığımız atıklara dönüşüyor. Bu tabloyu tersine çevirmek bizim elimizde. Yeni sistemle plastik, cam ve alüminyum ambalajlar kaynağında ayrıştırılarak toplanacak, ekonomiye geri kazandırılacak. Bu sayede hem doğa nefes alacak hem de ülkemiz kazanacak. Bu sistem sadece bir geri dönüşüm modeli değil, çocuklarımıza yaşanabilir bir dünya bırakma iradesidir” dedi.

Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin; Milli Eğitim’le iş birliğinde çocuklara verdiği çevre eğitimlerine değinen Toros, “Ağaç yaşken eğilir. Bunu son derece önemli buluyoruz” diye konuştu. Toros, ‘Depozito Yönetim Sistemi’’ni toplumsal bilinçlenme hamlesi olarak gördüklerini ve Mersin olarak pilot bölge olmaktan gurur duyduklarını da ifade etti. (DHA)

FOTOĞRAFLI