Balık kenesi parazit taşıyıcısı çıktı; levrek üretimi tehlikede
Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Balık Hastalıkları Anabilim Dalı Üyesi Doç. Dr. Argun Akif Özak, küresel ısınmayla birlikte balıklarda kene ve tek hücreli parazitlerin son zamanlarda artış gösterdiğini ve yeni yaptıkları araştırmayla 'lernanthropus kroyeri' cinsi kenelerin öldürücü parazitleri üzerine taşıdığını gözlemlediklerini kaydetti. Doç. Dr. Özak, "Doğal levreklerde ve dalyan alanlarında ciddi oranlarda ölümlerle karşılaşma ihtimalimiz var" dedi.
Akdeniz kıyılarında ekonomik değeri olan balıklarda görülen ve halk arasında 'balık kenesi' olarak bilinen türler, balıkların ağız içi, solungaç ve deri yüzeylerine yerleşerek, tutundukları dokularda tahribatlara ardından da ölümlere yol açıyor. Küresel ısınma nedeniyle artan kenelerin ve 25 tür parazitin üreme miktarında artış olduğunu belirten Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Balık Hastalıkları Anabilim Dalı Üyesi Doç. Dr. Argun Akif Özak, balık kenelerinin başlı başına bir problem iken farklı problemleri de beraberinde getirdiğini belirtti.
Yaptıkları çalışmalarda 'lernanthropus kroyeri' cinsi kenenin üzerinde diğer tek hücreli parazit olan ve balıkları öldüren 'amyloodinium ocellatum' cinsindeki parazitlere rastladıklarını aktaran Doç. Dr. Özak, "Daha öncesinde kenelerin üzerinde parazit olduğu bilinmiyordu. Başlı başına her biri ayrı problem. Kenelerin, üzerlerinde taşıdığı ikincil parazitleri balığa bulaştırmasından dolayı rolü daha da arttı. Bu bölgedeki üretim yapmaya başlayacak özel sektör için ciddi tehdit oluşturacak’’ dedi.
SU BANYOSU ÖNLEMİ
Kültür ortamındaki balıklarda daha önceden parazitlerin az görüldüğünü belirten Doç. Dr. Özak, "1998 yılında özellikle tek hücreli 'amyloodinium ocellatum' dediğimiz parazit türü 3 gün içerisinde üniversitemizin ürettiği tüm balıkların ölümüne neden olmuştu. Bu parazitlerin önünü kesmemiz için en etkili yöntem olarak tatlı su banyosu yaptırmamız gerekiyor. Ancak bu uygulama, kafeslerde üretim yapan işletmeler için oldukça zor olacağından, bu ciddi bir sorun olacaktır" diye konuştu.
'İNSAN SAĞLIĞI AÇISINDAN HİÇBİR TEHDİT OLUŞTURMUYOR'
Doğal levreklerde ve dalyan alanlarında balık yetiştirilen ortamlarda, kenelerin ve üzerlerinde taşıdıkları parazitlerin balık ölümlerine yol açabileceğini söyleyen Doç. Dr. Özak, "Artan su sıcaklığı bu parazitlerin üremesini kolay hale getiriyor. Kültür ortamlarında ise yoğun stoklardan dolayı doğadan bir şekilde keneler veya diğer yollarla bu parazitlerle enfekte olacak levreklerde ciddi anlamda ölümlerle karşılaşacağız. Ancak bu parazitler insan sağlığı açısından hiçbir tehdit oluşturmuyor’’ ifadelerini kullandı.