Bakan Uraloğlu: Zengezur için Azerbaycan ile çok yakın çalışıyoruz

Türk Devletleri Teşkilatı Ulaştırma Bakanları 7'nci Toplantısı, Azerbaycan'ın Zengilan kentinde gerçekleştirildi. Toplantıya Bakan Uraloğlu'nun yanı sıra Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev, Azerbaycan Cumhuriyeti Dijital Kalkınma ve Ulaştırma Bakanı Rashad Nabiyev, Özbekistan Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanı Ilhom Makhkamov, Kazakistan Cumhuriyeti Ulaştırma Bakan Yardımcısı Maksat Kalıakparov, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı da katıldı. Uraloğlu, Türk Devletleri Teşkilatı ülkeleri olarak 160 milyonluk genç ve dinamik nüfus ve 1 trilyon doları aşan ekonomik büyüklükle, küresel bir güç olma potansiyeline sahip olduklarını söyledi. Uraloğlu, Türkiye olarak demir yolu ağının geliştirilmesi, hızlı tren bağlantılarının artırılması, kara yolu ulaşımında kapasite artışları ve yeni güzergahların oluşturulması ile liman kapasitelerinin artırılmasına ilişkin planlama ve çalışmalarının devam ettiğini ifade ederek, "Bu muazzam yatırımlarla ülkelerimiz üzerinden geçen Orta Koridorun kapasitesinin de artırılmasını hedeflemekteyiz. Tüm üyelerin çalışmalarını bu yönde hızlandırdığını görmekten memnuniyet duyuyoruz" dedi.

'TRANSİT KARA YOLU GEÇİŞ BELGESİ KOTALARINI KALDIRMALIYIZ'

Uraloğlu, kara yolu ile ülkeler arası geçiş prosedürlerinin taşımacılıktaki artışlar karşısında oldukça yetersiz kaldığına dikkat çekerek, "Başta geçiş belgeleri olmak üzere, yaşanan bu sıkıntıların ticaretimizi engellemesine izin vermemeliyiz. Taşımacılığın ve ticaretin önündeki engelleri kaldırmak ve taşıma maliyetlerini azaltmak için Teşkilat bünyesinde ortak menfaatimize olacak bütüncül bir yaklaşım benimsemeli ve hayata geçirmeliyiz. Bu doğrultuda, dost ülkelerimiz arasında taşımaları serbestleştirmek amacıyla ikili ve transit kara yolu geçiş belgesi kotalarını kaldırmamız gerekmektedir. Bu çerçevede, Kırgızistan ile ikili ve transit taşımaların serbestleştirilmesi hususunda mutabakata vardığımızı ve son aşamaya geldiğimizi bildirmekten memnuniyet duyuyorum. Diğer üyelerle de bir an önce bu tür adımları atmayı umuyoruz" diye konuştu. 

'HAZAR GEÇİŞLERİNİ TEŞVİK EDECEĞİZ'

Uraloğlu, Teşkilat bünyesinde özverili çalışmalar sonucu imzalanan Kombine Taşımacılık Anlaşması'nın en kısa sürede yürürlüğe girmesini umduklarını belirterek, "Anlaşmayı hayata geçirdiğimizde kombine taşımacılık operasyonlarını ve Hazar geçişlerini kayda değer biçimde teşvik edeceğiz ve hepimizin önem atfettiği Hazar Geçişli Doğu-Batı Orta Koridoru'nun Avrasya taşımalarındaki payını önemli ölçüde artırmış olacağız" diye konuştu. Teşkilat üye ülkeleri arasındaki fiziki bağlantının en önemli ve stratejik bileşenlerinden olan Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demir yolunun, Türk dünyasının ekonomik kalkınması ve refahı için öneminin büyük olduğunu vurgulayan Uraloğlu, "Bu hat üzerinde gereken çalışmaları bir an önce bitirmemiz gerekmektedir. Diğer taraftan bölge ülkeleri ile Orta Koridor'un bir diğer önemli bileşeni olan Hazar geçişinin etkin, verimli ve ekonomik hale getirilmesine de yoğunlaştık. Lojistik operasyonlarda sorun teşkil eden yüksek geçiş ücretleri ve düzensiz sefer konularını ortak çabalarımız ile ivedilikle çözeceğimize ve Hazar geçişlerini arzu ettiğimiz rekabetçi güzergaha dönüştüreceğimize eminim" dedi.

'ZENGEZUR TÜRK DÜNYASINI BİRBİRİNE BAĞLAYACAK'

Uraloğlu, Zengezur Bağlantısı üzerinden yeni fırsatlar ortaya çıktığını ve bu bağlantının Kafkasya'daki normalleşme için hayati önem taşıdığını kaydederek, "Türkiye ile Azerbaycan arasında doğrudan demir yolu ve kara yolu ulaşımı sağlayacak bu bağlantının hayata geçmesinin tüm Türk dünyasını birbirine bağlayacak önemli bir adım olacağına inanıyorum. Tüm bölge ülkelerinin istifade edeceği bu hattın bağlantıları ile bir an önce bitirilmesi için Azerbaycan ile çok yakın çalışıyoruz. Kardeş Türk devletlerinin Zengilan'da bir araya gelmesini de bu açıdan anlamlı buluyorum" diye konuştu. Uraloğlu, üye devletler arasında havacılık ilişkilerinin ilerletilmesi konusunda da ikili düzeyde görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirterek, "Bu çerçevede, havacılık idarelerimiz arasında daha sık ve düzenli görüşmeler gerçekleştirilmesi, uçuş frekanslarının ve noktalarının artırılması ve karşılıklı kolaylıkların sağlanması faydalı olacaktır. Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında da havacılık idarelerimizin görüşmelere başlamasından duyduğumuz memnuniyeti ayrıca belirtmek isterim" diye konuştu. 

'ELEKTRONİK GEÇİŞ BELGESİ SİSTEMİNİ YAYGINLAŞTIRMALIYIZ'

Uraloğlu, Türk Devletleri Teşkilatı üyesi ülkelerin ortak ekonomik kalkınmasına yönelik önerilerini de şöyle dile getirdi: "Ülkelerimiz arasında ticareti zorlaştırıcı değil; kolaylaştırıcı ve teşvik edici tavır ile hareket etmeliyiz. Bu anlamda, ulaştırmada dijitalleşmeye büyük önem veren ve bu konuda öncü bir ülke olarak, dileyen üye ülkeler ile tecrübe paylaşımına hazır olduğumuzu ifade etmek isterim. Örnek vermek gerekirse, Türkiye ile Özbekistan arasında gerçekleştirilen ve uluslararası kara yolu taşımacılığında taşımacılara büyük kolaylık sağlayacak olan e-Permit; Elektronik Geçiş Belgesi Sistemi ile taşımacılar fiziki belge için uzun süre beklemek zorunda kalmayacak, taşıt nerede olursa olsun elektronik olarak belgeye erişim imkanı olacaktır. Halihazırda, Çin'den Avrupa'ya karadan giden yükün küçük bir kısmı Orta Koridor üzerinden geçiyor. Geniş bir vizyonla bu oranın çok daha yukarılara çıkarılması için önümüzde fırsatlar ve görevler bulunuyor. Ancak bunu hayata geçirebilmemiz için rekabetçi bir yaklaşım içerisinde olmamız lazım. Asya ile Avrupa arasındaki ticaret hacmi, bizlerin kara üzerinden ortaya koyabileceği kara taşımacılık kapasitesinin çok çok üzerindedir. Bu bilinçle hareket etmemiz gerekmektedir."

'TÜRKİYE-CEZAYİR BAĞLANTISALLIĞINI ÖNEMSİYORUZ'

Uraloğlu, hem kıyı şeridindeki limanları hem de jeopolitik konumu ile Cezayir'i Afrika'ya açılan bir kapı olarak gördüklerini, Cezayir için de Türkiye'nin Orta Asya'ya, Türk cumhuriyetlerine açılan önemli bir kapı konumunda olduğunu kaydetti. Uraloğlu, "Dolayısıyla, Orta Asya ile Afrika arasında Türkiye ve Cezayir üzerinden sağlanan bağlantısallığı önemsiyoruz. Önümüzdeki dönemde bu bağlantının geliştirilmesine odaklanmak istiyoruz. Böylece Orta Koridor'un önemi daha da artacaktır. Sonuç olarak, bu çalışmalarla bölgemize ekonomik getirinin yanında, barışa, güvenliğe, istikrara ve bilgi hareketliliğiyle de ülkelerimizin beşeri gelişimine katkı sağlanacaktır. Böylece ülkelerimizin refah düzeyi de yükselecektir" dedi.

'FİLİSTİN İÇİN KALICI ÇÖZÜMÜ TESİS ETMEK ZORUNDAYIZ'

Uraloğlu, Orta Doğu'da hakça, kalıcı ve kapsamlı bir barışa ulaşılmasına her anlamda destek vermeleri gerektiğini ifade ederek, "Ancak son günlerde İsrail tarafından acımasızca katledilen on binden fazla Gazzeli'nin dörtte üçü kadın ve çocuklardan oluşuyor. Çocukları dahi katletmeyi meşrulaştıran bir fanatizm ile karşı karşıyayız. Filistin için kalıcı çözümü tesis etmek zorundayız. Filistin meselesi görmezden gelindikçe, bölgedeki normalleşme çabaları sonuçlanmayacaktır. İsrail'in Mescid-i Aksa ve Kudüs başta olmak üzere, işgal altındaki Filistin topraklarındaki katliamları karşısında uluslararası toplum güçlü ve caydırıcı bir tepki vermek zorundadır. Gazze'de akan kanın durması noktasında sergileyeceğimiz duruş ve Filistin davamızın savunulmasında sesimizin yükseltilmesi çok ama çok mühimdir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, inancın ve medeniyetin gereğini yerine getirerek hem Kudüs davasına hem de Filistin halkının onur mücadelesine sonuna kadar destek verecektir" diye konuştu.

'İKİNCİ DEMİR YOLU İÇİN MUTABAKAT ZAPTI İMZALADIK'

Bakan Uraloğlu, 'Türk Devletleri Teşkilatı Ulaştırma Bakanları 7'nci Toplantısı' kapsamında gerçekleştirilen transit koridorların oluşturulmasına ilişkin 'Avrasya'nın Potansiyelinden Faydalanmak' konulu panelde konuştu. Bakan Uraloğlu, 2053 vizyonu doğrultusunda, Asya, Avrupa, Afrika ve Orta Doğu arasında artan ticarete paralel olarak ulaştırma bağlantılarını artırmayı hedeflediklerini söyledi. Ulaştırma altyapısına 2002 yılından bu yana yaklaşık 194 milyar dolarlık yatırım yaptıklarını, bundan sonra da 2053 yılına kadar yaklaşık 168 milyar dolarlık yatırım yapmayı planladıklarını kaydetti. Bu rakamdan demir yolu altyapısını geliştirmeye ciddi bir pay ayırdıklarını belirten Uraloğlu, "Gerek Asya’dan gerekse Orta Doğu’dan gelecek yüklerin akışını sorunsuz bir şekilde sağlamak için, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile Asya ve Avrupa kıtaları arasında, Marmaray’dan sonra, ikinci demir yolu bağlantısını tesis ediyoruz. Bulgaristan ile artan demir yolu potansiyelini de dikkate alarak, ikinci bir demir yolu geçiş noktası kurulması konusunda mutabakat zaptı imzaladık" dedi.

Uraloğlu, "Bizler ülkemizin doğusunda ve güneyinde demir yolu ile yapılacak transit taşımalar için ağlarımızı hızla geliştirirken, sevk edeceğimiz yüklerin batı sınırlarımızda sıkışmasını istemiyoruz. Bu amaçla geçen sene Türkiye, Bulgaristan, Macaristan ve Sırbistan olarak Ulaştırma Bakanları Konseyi’ni kurduk. Bu konseyde ilk aldığımız karar demir yolu çalışma grubunu kurmak oldu. Türkiye’den sonra yüklerin devam etmesi için muhataplarımızla ortak eylem planı üzerinde çalışıyoruz. Söylemek istediğim, ticaretin hızına yetişmek için yeni zorluklar çıkaracak uygulamalardan sakınmak ve mevcut zorlukları ivedilikle ortadan kaldırmak gerekiyor" diye konuştu.

'KALKINMA YOLU SÜVEYŞ KANALI'NIN ALTERNATİFİ DEĞİL'

Baka Uraloğlu, Türkiye'nin, Irak'ın Basra ilinden kendi sınırına kadar uzanan, Asya ile Avrupa arasındaki seyahat süresini kısaltarak, ülkeyi transit merkez haline getirebilecek kara ve demir yolu ulaşım koridorunu Irak ile birlikte inşa edecek olmasıyla ilgili, "Ulaştırma koridorlarına verdiğimiz büyük önem çerçevesinde yeni bağlantı noktaları tesis etmek ve bu bağlantıları Akdeniz, Ege Denizi ve Karadeniz'deki limanlarla desteklemek için çalışmaktayız. Ülke olarak, sadece doğu-batı güzergahında değil, aynı zamanda kuzey-güney aksında da planlamalarımıza devam ediyoruz. Basra Körfezi’ni Türkiye üzerinden Avrupa’ya ve Orta Asya’ya bağlayacağız. Sayın Cumhurbaşkanımız ve Irak Başbakanı bu konuda gerekli iradeyi 2023 yılı başında ortaya koymuşlardır. Bizler, bu amaçla gerek Irak ile gerekse diğer bölge ülkeleri ile yakın iş birliği içerisindeyiz. Kalkınma Yolu, Süveyş Kanalı'nın bir alternatifi değildir, bizler bir rakip değil farklı bir güzergah oluşturuyoruz. Kalkınma yolu olarak adlandırılan bu yeni güzergah Irak tarafında yaklaşık 1200 kilometrelik hem çift hat demir yolu hem de otoyol yapımını içeriyor. Türkiye tarafında ise ulusal demir yolu ve kara yolu ağımıza yaklaşık 130 kilometrelik demir yolu ve 300 kilometrelik otoyol ile bağlamak için gerekli teknik çalışmaları tamamladık" diye konuştu.

'KÖRFEZ ÜLKELERİ İLE ORTA ASYA ARASINDA YENİ BİR HAT OLUŞACAK'

Uraloğlu, Kalkınma Yolunu çok önemsediklerini belirterek, "Çünkü, Batı Afrika’dan Güney Asya’ya ve Orta Doğu’yu da içine alan bölgedeki yüklerin Avrupa ve Orta Asya’ya erişiminde ciddi kolaylıklar sağlayacaktır. Kalkınma yolu ile, Güney Asya’daki bir yük Irak’ın Faw Limanı’ndan sonra tek gümrük noktası geçişi ve mod değiştirmeden Avrupa sınırlarına ulaşacaktır. Diğer seçeneklerle gelen ilave gümrük geçişleri ve mod değiştirme zorunlulukları, maliyet ve süreyi ciddi olarak artırmaktadır. Keza, Kalkınma yolu sayesinde Körfez ülkeleri ile Orta Asya arasında da elverişli bir yeni hat oluşacaktır. Bu güzergahı da çok önemsiyoruz. Kısacası, bu koridoru, Orta Koridoru destekleyecek ve bölgenin ulaştırma bağlantısallığını ve transit taşımacılık potansiyelini güçlendirecek bir çalışma olarak görüyoruz. Taşıma koridorlarının kesişiminde olduğumuzun bilinciyle, en verimli çözümleri ortaklarımız ile hayata geçirmekte kararlıyız" ifadelerini kullandı.

'224 KİLOMETRELİK KESİMİN İHALESİNİ YAPTIK'

Panelde soruları da yanıtlayan Bakan Uraloğlu, Zengezur Koridoru ile ilgili son duruma ilişkin, Orta Koridoru destekleyici eylem planlarına destek verdiklerini belirterek, "Şu andaki Bakü-Tiflis-Kars hattında Gürcistan tarafında bir tamirat var ve biz yakından takip ediyoruz. Şu an için o yol kapalı. Onun için alternatifin de olması lazım. Bunun için Zengezur Koridoru üzerinde beraberce çalışıyoruz. O koridorda şu anda Azerbaycan tarafında da çok büyük bir çalışma var. Bizim ülkemizde kalan 224 kilometrelik kesiminin ihalesini yaptık. Önümüzdeki günlerde orada da çalışmaya başlayacağız. Dolayısıyla hem alternatif güzergah oluşturuyoruz hem de kapasiteyi artırmış oluyoruz" dedi.