Bakan Yumaklı: Hassas davranmalıyız, çok küçük bir problemin devasa alanları yaktığını görüyoruz

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, çeşitli inceleme ve ziyaretler için Sakarya’ya geldi. Karasu ilçesi Tepetarla Mahallesi’ndeki kivi tarlasına giden Bakan Yumaklı, çalışanlarla kivi topladı. Bakan Yumaklı’ya, Sakarya Valisi Rahmi Doğan, AK Parti Sakarya milletvekilleri Ali İnci ve Lütfi Bayraktar ile protokol üyeleri eşlik etti. Bakan Yumaklı, burada yaptığı konuşmada, "Türkiye'de 2025 yılında bizim kivi rekolte beklentimiz yaklaşık 90 bin ton. Bunun 7 bin 500 tonunu Sakarya üretiyor. Yaklaşık, sanıyorum bu 7 bin 500 tonun da 7 bin tonu ihraç edilecek. Yani tabii bütün Türkiye’den ama biraz önce arkadaşlarla konuştuğumuzda bunun yüzde 65’inin Sakarya’dan, hatta bu bahçeden ihraç edildiğini konuştuk. Elbette ki bu tür ürünlerin, katma değerli ürünlerin, bir zamanlar ülkemizde olmayan ürünler olduğunu ama bugün itibarıyla sadece bizim değil, aynı zamanda etrafımızdaki ülkelerin de bu ürünün tedarikiyle ilgili Türkiye’ye başvurduğunu söylemek lazım. Elbette ihracat rakamını artırmak için elimizden geleni de yapacağız. Bu ürünün başka bir özelliği daha var. Sadece ihracat için konuşmuyoruz elbette. İstanbul gibi çok önemli bir pazarın yakınlığı da başka bir avantajı beraberinde getiriyor. Dediğim gibi üretim desenlerini değiştirmek, katma değerli ürünlerin üretilmesini sağlamak, o bölgeye, o iklime, o toprağa uygun ürünlerin yetiştirilmesini sağlamak son derece önemli. Ben burada bütün üreticilerimize gayretleri için teşekkür ediyorum. Tabii tarımsal üretimin bir diğer önemli ayağı da tarım teknolojilerini kullanmak. Özellikle bu tür ürünlerin üretilmesinde tarım teknolojilerinin izlenmesi, değerlendirilmesi, veri analiz edilmesi ve kararların buna bina edilmesi son derece kıymetli" dedi.

‘ÜRETİCİLERİMİZİN HER ZAMAN YANINDA OLDUK’

İklim değişikliğine değinen Bakan Yumaklı, "Malumunuz bu sene ülkemizde çok farklı, iklim değişikliğinden kaynaklı problemlerle yüzleştik. Şubat ayında zirai don oldu. Nisan’da yine zirai donun etkisini çok yoğun bir şekilde hissettik. Kuraklık çok büyük alanlarda etkili oldu. Bunlarla ilgili elbette üreticilerimizin her zaman yanında olduk, olmaya da devam edeceğiz. Zirai donla alakalı, yaklaşık 23 milyar lira civarında tarım sigortası olan üreticilerimizin ödemelerini yapmaya başladık. Tarım sigortası olmayan ancak 'Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı üreticilerimizin de maliyetlerini karşılamak üzere Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla bir çalışma başlatıldı. Bu da yaklaşık 23,5 milyar liraya denk geliyor. Bunların da ödemelerine başlıyoruz. Kasım ayının sonuna kadar 23 milyar lira TARSİM ödemeleri, 23,5 milyar da diğer ödemeler olmak üzere toplam 46,5 milyar lirayı üreticilerimizin hesaplarına geçmiş olacağız. Ben tekrar buradan, tarım sigortasının bundan sonra, bizi bekleyen iklim değişikliği ve farklı meteorolojik olaylardan etkilenmenin olumsuz sonuçlarını bertaraf etmek adına mutlaka yapılması gerektiğini üreticilerimize iletmiş olayım" diye konuştu.

ORMAN YANGINLARI

Orman yangınlarıyla ilgili de konuşan Bakan Yumaklı, şunları söyledi:

"Yangınlar maalesef bir önceki gece yarısı çıktı. Gece saat 23.00'ten sonra, hatta gece 02.00'de çıkan yangınlar oldu. Tek bir yangın değildi. Antalya’da aynı gece 6-7 tane yangın çıktı. Muğla’da da benzeri yaşandı. Şu anda sadece Muğla Köyceğiz’de arkadaşlar ulaşılması zor bir alanda yoğunlaşmış durumda. Oraya herhangi bir araç çıkarılamıyor ama yine de çareleri aranıyor. Tabii havadan müdahalelerimiz de devam ediyor. Antalya’da, Alanya’da önce çıkan yangın büyük oranda kontrol altına alındı diyebiliriz. Ancak bundan 5 kilometre ötede yeni bir yangın çıktı maalesef. Şu anda orada da müdahale sürüyor. Günün ilerleyen saatlerinde buradan iyi haber vereceğiz. Ben hep şu hatırlatmayı yapıyorum, tekrar söyleyeyim. 15 Ekim’e kadar, yani yağışların inşallah bütün ülkemizde etkili olduğu zamana kadar mutlaka çok hassas davranmamız gerekir. 'Bir şey olmaz' demememiz gerekir. Bahçelerde yaptığımız temizliklerin çer çöpünü yakmamamız gerekir. Çok küçük bir problemin devasa alanları yaktığını görüyoruz. Elbette biz yangınları söndürmekle ilgili hemen oraya ulaşıyoruz, gerekli müdahaleleri yapıyoruz ama neden yansın? Yine söylüyorum, hassas olacağız. Açık alanlarda ateş yakmayacağız. 15 Ekim’e kadar süreci inşallah, mevcut yangınlarla birlikte bugün itibarıyla, eğer başka bir şey çıkmazsa, sonlandırmış olacağız. Tekrar yangın çıkan illerimize, Muğla’ya ve Antalya’ya geçmiş olsun diyorum."

‘DEKAR BAŞINA YÜZDE 27 ARTTIRDIK’

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Sakarya programı kapsamında Arifiye ilçesinin Hanlı Mahallesi’nde faaliyet gösteren Başak Traktör Fabrikası’nı ziyaret etti. Üretim hatlarını gezen Yumaklı, traktörleri inceleyip yetkililerden bilgi aldı. Bakan Yumaklı, programına Arifbey Mahallesi’nde süs bitkileri üretim alanlarını ziyaret ederek devam etti. Adapazarı ilçesindeki Sakarya Valiliği’ne geçen Yumaklı, şeref defterini imzaladı ve Vali Rahmi Doğan’dan kentte yürütülen çalışmalarla ilgili bilgi aldı.

Bakan Yumaklı, Sakarya Valiliği İl Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi’nde yaptığı konuşmada, “Destek katsayısını 2025 yılına göre 2026 yılında dekar başına yüzde 27 artırdık ve 310 liraya çıkardık. Organik üretim yapanlara destek katsayısını yüzde 25 ilave olarak belirledik. Soya üretimini teşvik etmek amacıyla yerli sertifikalı tohum kullanımını da sağlayacağız. Buna ilişkin desteğimiz olacak. Yine, hububat ürünlerinde sertifikalı tohum kullanımıyla ilgili destek katsayısını da 0,50’den 0,56’ya yükseltmiş olduk. Bunları toplam üretim içerisinde uyguladığımızda, buradaki artışlar çok daha iyi anlaşılabilir olacaktır. Tarımsal su kısıntısı olmayan illerde, havzalarda dane mısır üretimini teşvik etmek için de destek katsayısını 1’den 1,3’e çıkarmış olduk. Özellikle Sakarya gibi taban suyunun yüksek olduğu yerlerde de bu ürünün üretimini artırmak istiyoruz” dedi.

‘23 MİLYAR LİRA CİVARINDA BİR ÖDEMEYİ, KASIM AYI SONUNA KADAR TAMAMLAYACAĞIZ’

Konuşmasına devam eden Bakan Yumaklı, “Yalnızca temel destek ve planlı üretim desteği kapsamında 2026 yılında 2025 yılına göre buğday ve arpada yüzde 27 artışla 806 lira, dane mısırda yüzde 65 artışla 806 lira, mercimek ve nohutta yüzde 27 artışla 620 lira, patates ve soğanda yüzde 27 artışla 620 lira destek sağlamış oluyoruz. Hayvancılık desteklerine geçmeden önce, zirai don olayıyla ilgili de birkaç kelam etmek istiyorum. Bildiğiniz gibi, geçen sene hem şubat hem de nisan ayında iki farklı zirai don hadisesi yaşandı. Nisan ayındaki zirai don hadisesi, 65 ilimizi etkiledi. Biz burada, daha o günün gecesinde takip ettik. Daha sonra saha çalışmamız oldu. Çiftçimizin hasar tespitini, zirai don hadisesi olduğu gecenin sabahından itibaren yapmaya başladık. Türkiye genelinde 471 bin üreticimiz, zirai don hadisesinden olumsuz bir şekilde etkilendi. TARSİM sigortası yani tarım sigortası kapsamında sigortası olan bütün üreticilerimizin buradaki kayıplarını bizler karşılamaya başladık. Ödemeler başladı. TARSİM’i olup don sigortası olmayan veya hiç sigortası olmayan üreticilerin de o zamana kadar yapmış oldukları maliyetleri karşılamak için çiftçi kayıt sistemine kayıtlı olanlar için söylüyorum bir model geliştirdik. Sayın Cumhurbaşkanımız bununla ilgili gerekli açıklamayı yapmıştı, bizler de çalıştık. Bunların da ödemesini yakın zamanda başlatacağız. TARSİM sigortası ödemeleri, bu zirai don hadisesiyle ilgili 16 ürün için 23 milyar lira civarında bir ödeme, kasım ayı sonuna kadar tamamlayacağız. TARSİM’li olmayan, yani tarım sigortası olmayan üreticilerimizin ve zarar gören üreticilerimizin de maliyet tutarları yaklaşık 23,5 milyar lira. Bunu da yine kasım ayı sonuna kadar ödemesini bitireceğiz. Maalesef bu olağanüstü meteorolojik olayın bize olumsuz etkisinin bedeli 46,5 milyar. Bunun sadece tazminat, ekonomik kayıplarını ve gelir kayıplarını hiç saymıyorum bile” diye konuştu.

‘ÇOBAN DESTEĞİ YÜZDE 125 ARTIŞLA 81 BİN LİRAYA ÇIKMIŞ OLDU’

Hayvansal üretimde destek miktarlarını önemli ölçüde artırdıklarını söyleyen Bakan Yumaklı, “Büyükbaş hayvancılık destekleri kapsamında buzağı desteği yüzde 40 artışla bin 400 liraya yükseltildi. Malak desteği yüzde 180 artırıldı ve 2 bin 800 liraya çıkarıldı. Küçükbaş hayvancılık desteklerinde de kuzu ve oğlak desteği, yüzde 50 artışla 300 liraya yükseldi. Çoban desteği de yüzde 125 artışla 81 bin liraya çıkmış oldu. Bütün hepsini saymak istemiyorum. Bu vermiş olduğum örnekler, geçtiğimiz süreçle alakalı özellikle deprem etkisi ve Hazine ve Maliye Bakanımızın da zaman zaman farklı unsurlarla belirtmiş olduğu ekonomik güçlüklerin olması halinde bile hükümetimizin çiftçilerimizin yanında olma iradesinin bir göstergesidir” ifadelerini kullandı.

‘BÜYÜKBAŞ VARLIĞIMIZ YÜZDE 3,65’LİK BİR ARTIŞLA 17,2 MİLYON BAŞA ÇIKMIŞ OLDU’

Hayvancılıkta izlenen yol haritasının pozitif etkilerini görmeye başladıklarını belirten Bakan Yumaklı, “TÜİK tarafından yayımlanan haziran ayı verilerine göre, 2023 yılının başından bu yana kadar büyükbaş varlığımız yüzde 3,65’lik bir artışla 17,2 milyon başa çıkmış oldu. Değerli arkadaşlar, bu konuda çok farklı tezviratlar yapılıyor. Ben tekrar bunu ifade etmek istiyorum. Özellikle aşılamalarla teyit ettiğimiz bu sayılarla ilgili bizim herhangi bir tereddüdümüz yok. Zaman kaymaları olabilir, belki farklı ifade edilenler olabilir ama bu rakamlar kesinlikle ve de kesinlikle teyitlidir. Küçükbaş hayvan varlığımızda yüzde 11’lik artışla 58,2 milyon başa yükselmiş durumda. Bu konuyla ilgili herkes kendi fikrini, düşüncesini söyleyebilir. Bunlara saygımız var. Bunların arasında katıldıklarımız olabilir, katılmadıklarımız olabilir. Ancak hiç kimsenin, üreticilerin emeğini yok sayarak Türkiye'de tarımsal üretimin bittiğiyle alakalı bu dezenformasyon, her zaman söylediğimiz gibi bizim kabul edebileceğimiz bir şey değildir. Üreticilerimizin alın teri ve emeği, bizim kırmızı çizgimiz. Dolayısıyla bu konudaki yapılan yorumlara hiçbir şekilde itibar edilmemesini, devletimizin gerek kendi açıklamaları, gerekse uluslararası kuruluşların açıklamalarında da ifade edildiği üzere, Türkiye'nin önemli bir tarımsal üretim gücünün olduğunu hiçbir zaman unutmaması gerektiğini tekrar ifade etmek istiyorum” şeklinde konuştu.

‘1 MİLYAR 56 MİLYON LİRALIK 8 ADET SU VE SULAMA PROJESİNİ, DEVLET SU İŞLERİ’NİN YATIRIM PROGRAMINA ALDIK’

Sakarya’daki su ve sulama projeleriyle ilgili açıklama yapan Bakan Yumaklı, “1 milyar 56 milyon liralık 8 adet su ve sulama projesini, Devlet Su İşleri'nin yatırım programına aldık. Toplam maliyeti 8 milyar lira olan Sakarya-Kocaeli içme suyu isale hattı birinci kısım işi, inşallah yakında ihale edilecek. 2,4 milyar lira maliyeti olan, Adapazarı ve İzmit'e hizmet verecek olan, 143 milyon metreküp depolama kapasitesine sahip Sakarya Ballıkaya Barajı da inşallah önümüzdeki yıldan itibaren su tutmaya başlayacak. 160 milyon lira maliyeti olan, Pamukova ilçesine hizmet verecek Turgutlu Göleti ve ikmal sulaması tamamlandı. Çok şükür, 98 hektarlık bir alan sulamaya hazır hale getirilmiş oldu. 202 milyon lira maliyetli, Taraklı ilçesine hizmet verecek Kayaboğazı Göleti’ne su aktarma işi de kasım ayında tamamlanacak. İnşallah bu konuda arkadaşlarımız yoğun bir şekilde çalışıyor. Bu iş ile de bin 504 hektarlık bir alan sulamaya hazır hale getirilmiş olacak. 215 milyon lira maliyetli, Adapazarı ilçesine hizmet verecek Kışla Köy Göleti ve Büyük Hataplı sulaması ikmalinin ikinci kısım işini de yine kasım ayına kadar bitirmeyi planlıyoruz. Bu iş ile de 682 hektarlık alan sulanacak. Son olarak da 158 milyon lira maliyetli, Adapazarı'nda taşkın kontrolü için hizmet verecek Yazlık Mahallesi Çark Deresi ve Yanderesi Islahı birinci kısım işini de bu yıl bitmeden tamamlamayı hedefliyoruz. Ben burada birkaçını söyledim. Su ve sulama yatırımları, dere ıslahları, taşkın koruma tesisleri yapılmaya devam edecek” dedi.

Türkiye'nin 81 ilinde, 11 Kasım'da, Milli Ağaçlandırma Günü’nde, başta orman yangınlarında hasar gören yerler olmak üzere, ağaçlandırma çalışması yapacağına dikkat çeken Bakan Yumaklı, vatandaşlardan destek beklediğini söyledi.