Bakan Uraloğlu: Kocaeli'de çöken binanın metroyla hiçbir ilgisi yok

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. CHP milletvekilleri, toplantıya, Kocaeli'nin Gebze ilçesinde çöken 7 katlı binanın görselleriyle katıldı. CHP'li milletvekilleri, tokalaşmak için grup sıralarına gelen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'na, Bakanlığın çöken binayla ilgili 20 gündür açıklama yapmadığını söyledi. Bakan Uraloğlu, "Metroyla hiçbir ilgisi yok, bu kadar net söyleyeyim size. Hiçbir deformasyon yok, çatlak yok, hiçbir şey yok" ifadelerini kullandı.

'SON 23 YILDA ULAŞTIRMA ALANINDA 300 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM YAPTIK'

Ardından Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, bütçeyle ilgili sunum yaptı. Bakanlığın Türkiye'nin her tarafına ulaşan güçlü bir yapıya sahip olduğunu ve halihazırda ülke genelinde 2 bin 3 şantiyede çalışmaların sürdüğünü söyleyen Bakan Uraloğlu, Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı'ndan bahsederek, "Bu plan sadece bugünün değil, 2053 hedeflerimizin yol haritasıdır. Bu planla tüm ulaşım modlarını bir bütün olarak ele alıyoruz. Verimliliği, çevreyi ve güvenliği merkeze alan bir sistem kuruyoruz. Vizyonumuz 'Türkiye Yüzyılı'nda insan ve çevre odaklı, akıllı ve güvenli entegre ulaştırma sistemleri ve hızlı iletişim ağlarıyla dünyada öncü olmaktır. Yatırımlarımız; üretim maliyetlerini düşürmekte, istihdamı artırmakta ve seyahat süresini azaltmaktadır. Bölgesel kalkınmayı destekleyen bu projeler, karbon emisyonlarını da önemli ölçüde azaltmaktadır. Son 23 yılda ulaştırma alanında 300 milyar dolarlık yatırım yaptık. Bu yatırımlar, yılda ortalama 1 milyonu aşkın kişiye istihdam etkisi oluşturmaktadır. Yatırım programında bulunan 2 bin 171 projenin toplam bedeli 5,2 trilyon liradır" diye konuştu.

'KALKINMA YOLU, 63 BİN İSTİHDAM KATKISI SAĞLAYACAK'

2025 yılında yatırımlar için toplam 488 milyar lira ödenek ayrıldığını ifade eden Bakan Uraloğlu, 2026 yılı bütçesinde demir yolu yatırım payının yüzde 53, kara yolu yatırım payının ise yüzde 39 olduğunu belirtti. Bakan Uraloğlu, "Bu denge, demir yolunun yolcu ve yük taşımacılığındaki payını artırma hedefimizin yansımasıdır. Ülkemizde yük ve yolcu taşımalarının yüzde 91’i kara yoluyla yapılmaktadır. Demir yolunun payını artırmak enerji verimliliği ve çevresel sürdürülebilirlik açısından önceliğimizdir. Ülkemiz, kıtaları buluşturan stratejik bir noktada yer almaktadır. 4 saatlik uçuş mesafesiyle, 1,5 milyar insanın yaşadığı ve 55 trilyon doları aşan ekonomiye sahip 67 ülkeye erişim sağlanabilmektedir. Orta Koridor, Asya’dan Avrupa’ya uzanan en kısa ve güvenli ticaret yoludur. Deniz yoluyla 45 güne kadar süren taşımalar, Türkiye üzerinden demir yoluyla 18 günde tamamlanmaktadır. Orta Koridor üzerinden demir yolu ile Çin’den gelen yükleri, Marmaray üzerinden Avrupa’ya ulaştırıyoruz. Türkiye’nin Orta Koridor demir yolu ağı, Kars-Iğdır-Dilucu hattının tamamlanmasıyla iki farklı kapıdan ülkemize bağlanacak. Koridora limanlarımızı ve lojistik merkezlerimizi entegre ediyoruz. Basra Körfezi’nden Avrupa’ya uzanan Kalkınma Yolu’nun Türkiye kesimi, kara yolu ve demir yoluyla kıtalar arası ticaretin omurgasını oluşturuyor; 24 milyar dolarlık yatırım, ülkemize 50 milyar dolar üretim ve 63 bin istihdam katkısı sağlayacak" dedi.

'NÜFUSUN YÜZDE 51'İNİ HIZLI TREN KONFORUYLA BULUŞTURDUK'

Bakan Uraloğlu, demir yolu ağının tamamının elden geçirildiğini ve ülkedeki mevcut demir yolu ağının 7 bin 274 kilometresinin elektrikli, 8 bin 46 kilometresinin sinyalli hale getirildiğini ve 2 bin 251 kilometre hızlı tren ağının inşa edildiğini dile getirerek, "2053 hedeflerimiz doğrultusunda, mevcut demir yolu koridorlarını geliştiriyor; 4 bin 158 kilometrelik hatta yapım çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 2028’de demir yolu ağımızın 17 bin 287 kilometreye ulaşmasını hedefliyoruz. Hızlı tren hatlarımızla nüfusumuzun yüzde 51'ini hızlı tren konforuyla buluşturduk" değerlendirmesinde bulundu.

'BÖLÜNMÜŞ YOL AĞINDA 30 BİN KİLOMETRELİK EŞİĞİ AŞACAĞIZ'

Kara yollarının sektörel gelişimi için yoğun gayret sarf edildiğini ifade eden Bakan Uraloğlu, "2003’te 6 bin 100 kilometre olan bölünmüş yol ağımızı 29 bin 947 kilometreye çıkardık. 30 bin kilometrelik dev eşiğe yalnızca bir adım kaldığını büyük bir gururla ifade ediyorum. Yıl sonuna kadar 30 bin kilometreyi aşacağız inşallah. Son 21 yılda araç sahipliği ve kara yolu kullanımı yaklaşık 3 katına çıkmıştır. Bugün köprü ve viyadük uzunluğumuzu 811 kilometreye, tünel uzunluğumuzu 833 kilometreye ulaştırdık. Trafik güvenliğinde önemli ilerleme kaydettik; 100 milyon taşıt-kilometre başına can kaybını yüzde 81 oranında azalttık. Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi ile kara yolu yolcu taşımacılığını anlık izliyor, kayıt altına alıyoruz. Akıllı Ulaşım Sistemleri merkezlerimizle yollarımızı anlık izleyip yönetiyoruz. Ülkemizde sayısı 6,9 milyona ulaşan motosiklet kullanıcılarının güvenliği için motorcu dostu bariyer sistemlerini yaygınlaştırıyoruz. 2003’ten bu yana 510 tarihi köprüyü restore ettik, bu yıl 11 köprümüzü daha ayağa kaldırarak kültürel mirasımızı gelecek nesillere aktarıyoruz. Ülkemizin dört bir yanında otoyol ağımızı genişleterek 3 bin 796 kilometreye çıkardık. 2028 sonunda 4 bin 330 kilometreye ulaşmayı hedefliyoruz" açıklamasında bulundu.

'DİJİTAL DEVLETTE ÖRNEK ÜLKELER ARASINDAYIZ'

Artık küresel rekabetin belirleyicisinin hız, veri ve bağlantı olduğunu vurgulayan Bakan Uraloğlu, "Biz, 5G teknolojisiyle Türkiye’yi dijital dünyanın merkezine taşıyoruz. Geniş bant ve mobil abone sayımız 97 milyona ulaştı; fiber altyapımız 638 bin kilometreye çıktı. e-Devlet kapısı ile dijital devlette örnek ülkeler arasındayız, Birleşmiş Milletler e-Devlet Endeksi’nde 193 ülke içinde 27’nci, Avrupa’da ilk 10’dayız. Yerli ve Milli ULAK baz istasyonlarımızın evrensel ve ticari şebekelerde yaygınlaştırılması çalışmaları devam etmektedir. Siber güvenlikte, BTK bünyesindeki USOM koordinasyonuyla 100 tam puan alarak ITU Küresel Siber Güvenlik Endeksi’nde 'Rol Model Ülke' seçildik. Uzayda da artık sadece izleyen değil, üreten bir ülkeyiz. Geçen yıl uzaya fırlattığımız yerli ve milli uydumuz Türksat 6A, 21 Nisan’da hizmete girdi. Böylece kendi uydusunu üreten 11 ülke arasına girdik. Türksat 7A için de çalışmalara başladık. TÜRKSAT 6A ile aktif haberleşme uydu sayımızı 6'ya çıkardık. Böylece dünya nüfusunun 3'te 2'sine, Asya’nın güneyine kadar ulaşıyoruz. Yüzde 80’in üzerinde yerlilik oranına sahip bu proje, uzay sanayimizin en büyük adımıdır" dedi.

Bakan Uraloğlu, ayrıca 2026 yılı bütçesinin 605 milyar lira olduğunu söyledi. Bakan Uraloğlu'nun sunumunun ardından toplantı, milletvekillerinin görüş ve önerileriyle devam ediyor.

'YAP-İŞLET-DEVRET PROJELERİ YAKLAŞIK 90 MİLYAR LİRALIK PROJELERDİR'

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, milletvekillerinin sorularını yanıtladı. 77 milletvekilinin bütçe teklifi ile ilgili söz aldığını söyleyen Bakan Uraloğlu, bu sayının rekor olduğunu ve bakanlığının yakından takip edildiğinin bir göstergesi olduğunu ekledi. Yap-işlet-devret projeleri, Kamu-Özel İşbirliği Projeleri ve Devlet Projeleri ile ilgili soruları değerlendiren Bakan Uraloğlu, "Siz eğer bir yol yapacaksanız bunun için önce fizibilitesini yaparsınız, sonra bütçenizin olup olmadığına bakarsınız ve eğer kaynak yoksa bir alternatif de dış kredi almaktır. Bir başka alternatifiniz de yap-işlet-devret projesiyle bu projeyi yapabilirsiniz. Tabii biz bunların hepsini kullandık. Yani ulaştırma alanına yaptığımız 300 milyar dolarlık yatırımlarda bu üç yöntemin üçünü de kullandık. Hibe kredilerini de sayarsak dördüncü bir yöntem diyebiliriz. Yap-işlet-devret projeleri aynı zamanda yapım ve finansman projeleridir. Öncelikle konuyu dağıtmadan sizi bilgilendirmeye çalışacağım. Bakın bizim yap-işlet-devret projelerimiz yaklaşık 90 milyar dolarlık projedir. Bunlar bizim bakanlıkta olanlar. Yapıldığı tarihteki rakam 51 milyar dolardır. Bugün 90 milyar dolar. Yani biz 300 milyar doların yaklaşık üçte birini bu projelerle yaptırdık. Eğer biz bu imkanı kullanmasaydık; Van- Hakkari yolundaki Güzeldere Tüneli'ni ve Çamlık Viyadüğü'nü yapamayacaktık. Ankara-Samsun yolunu, Adana 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'nü, Zigana Tüneli'ni, Ordu-Giresun Havalimanları'nı, Ankara'daki Başkent Rayı, Marmara'yı ve Avrasya tünellerini yapamayacaktık. Emtia fiyatlarının artmış olması, bu projelerde bizim doğru yatırım yapmış olduğunu göstermiştir. Bunlar sadece bir ulaşım projesi de değildir. Bunlar aynı zamanda bir gelişim projesidir" ifadelerini kullandı.

'2 BİN 229 BİNAYI YAPIM SÜRECİNDE BİRE BİR KONTROL ETTİK'

Kocaeli'nin Gebze ilçesinde çöken binaya ilişkin Bakan Uraloğlu, "Öncelikle şunu söylemek isterim; bizim şimdiye kadar susmuş olmamız, yürütülen adli soruşturmayı etkilememe gayretidir. Hiçbir şeyi saklama gayreti söz konusu değildir. Bakın oraya AFAD Başkanımız gitti. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı ve Bakan yardımcımız gitti. Ben de ilk günden itibaren genel müdür ve heyetimle beraber takip ettim orayı. Öncelikle bir bina için risk, tünelin kazı ve destekleme aşaması bizim için risk zamanıdır. Eğer bir deformasyon olacaksa o zaman olmasını bekleriz. 2 bin 229 binayı da bu yapım sürecinde biz kontrol etmişiz, bire bir kontrol etmişiz. Ve burada bu binalarda bizim önlem almamızı gerektiren bir deformasyon görmemişiz. Burada 71 binanın kamulaştırılmasıyla ilgili bir sürecin olduğu ve bunun ihmal edildiğinden bahsediliyor. Bakın bu projede gerek o binaların olduğu kesimde gerekse istasyonda ciddi değişiklikler yapıldı ve proje tamamen sağlam kayadan geçiyor. Bir kötü zemin yoktur orada. Dolayısıyla her şey bitmiş ve bugün geldiğimizde orada maalesef 4 tane vatandaşımızın hayatını kaybettiği bir elim olay olmuş. Tünelde en ufak bir deformasyon yok. Altını çiziyorum; tünelde en ufak bir çatlak yok ve tünelde en ufak bir su sızıntısı yok. Özellikle bunu söylemek istiyorum. Burada biz yüzlerce kilometre metro yaptık ve bu anlamda da yeterince tecrübeye sahibiz. Hukuki süreç tamamlandıktan sonra bizim yapmamız gereken bir şey varsa da biz onu sizlerle paylaşacağız ve bunun gereğinde yapacağız" diye konuştu.

'4,7 MİLYON İSTANBULLUNUN VERİSİ İNGİLTERE'YE SATILMIŞTIR'

Bakan Uraloğlu, İstanbul'daki veri sızıntısı ile ilgili "Sayın Ulaş Karasu, ajanlık işinden bahsetti. Ben size ajanlık işini söyleyeyim; İstanbul'daki veri sızıntısındaki iddiayı bizim Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM) ortaya çıkardı. 4,7 milyon kullanıcının verileri İngiltere'ye sızdırılmıştır. Ajanlık arıyorsanız oraya bakın. Hangi bilgiler paylaşıldı? Sizin bütün yaşam bilgileriniz paylaşıldı maalesef. Ben belgeyle konuşuyorum. 4,7 milyon veri satılmıştır. Yurt dışına çıkarılmıştır" dedi.

Operatör açma bedeli ödenmediğini ancak kapama bedeli olduğunu hatırlatan Bakan Uraloğlu, mahkeme kararları dışında telefonların dinlenmediğini vurguladı.

'75 BİN 603 BÜYÜK DOLANDIRICILIK İŞİNİ ENGELLEDİK'

Google ve Türkcell arasında veri merkezi ihalesinin yarın açıklanacağını hatırlatan Bakan Uraloğlu, sabit internet ile ilgili TÜRKSAT'ın inisiyatif alacağını aktardı. Yasal olmayan VPN'lerin veri sızıntılarına neden olduğunu ve bu nedenle kullanılmaması gerektiği yönünde uyarıda bulunan Bakan Uraloğlu, "Siber güvenlik noktasında biz Avcı, Azat, Kasırga, Kule Atmaca gibi yerli yazılımlarla günde 17 milyon IP adresini düzenli olarak denetliyoruz. 75 bin 603 büyük dolandırıcılık işini engelledik. Sadece son bir haftada, bakın sadece son bir haftada 78,6 milyon zararlı erişimi engelledik. Eğer biz bunu engellememiş olsaydık gerçekten ne hale gelirdik, onu hani hep beraber yorumlamamız lazım" değerlendirmesinde bulundu.

BÜTÇE KABUL EDİLDİ

Bakan Uraloğlu'nun soruları yanıtlamasının ardından Komisyon Başkanı Muş, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile ona bağlı kuruluşların 2026 yılı bütçe teklifini okuttu. Oylama sonucunda bütçe komisyonda kabul edildi. Başkan Muş, komisyonu, 19 Kasım saat 10.00'da toplanmak üzere kapattı.