Gök taşları 'ateş topları' gibi görünecek

TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin (TUG) hazırladığı 2024 Gök Olayları Yıllığı'na göre; bazıları binlerce yıl öncesine tarihlenen kuyruklu yıldızların geçişleri sonrası bıraktığı artıklardan oluşan gök taşı yağmuru olayları, her yıl dünyada 8 kez yaşanıyor. Bunlar Quadrantid (Dörtlük), Lyrid (Çalgı), Eta Aquarid (Eta Kova), Delta Aquarid (Delta Kova), Perseid (Kahraman-Perse), Orionid (Avcı), Leonid (Aslan) ve Geminid (İkizler) olarak adlandırılıyor. Gök taşlarının son derece yüksek hızlarla dünya atmosferine girip, sürtünme sonucu yanmasıyla oluşan meteor yağmurlarının en dikkat çekicisi ise 14 Temmuz'da başlayıp 1 Eylül'e kadar sürecek Perseid (Perse) gök taşı yağmuru. Perseid'in en yoğun görüleceği gün ise 12 Ağustos'u 13 Ağustos'a bağlayan gece olacak.

AY GECE YARISINDAN ÖNCE BATMIŞ OLACAK

TUG uzmanları tarafından her yıl hazırlanan Gök Olayları Yıllığı'nda, Perseid gök taşı yağmuruna ilişkin şu bilgiler yer aldı:

"Perseid Gök Taşı Yağmuru, 109P/Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı'ndan ayrılan küçük kayaç ve toz parçalarının Perseid yağmurunun kaynağı olduğu biliniyor. Çekirdeği 26 kilometre çapa sahip Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı, Güneş çevresindeki turunu 133 yılda tamamlıyor. 14 Temmuz ile 1 Eylül tarihleri arasında gerçekleşecek Perseid gök taşı yağmurunun en yoğun gözlenebileceği tarih 12-13 Ağustos gecesi olacak. Perseid en yoğun meteor yağmurlarından biridir ve yağmurun yoğun olduğu günlerde saatte 75-100 adet meteor gözlenebilir. Ay bu tarihte ilk dördün evresinde olup gece yarısından önce batmış olacak. Meteorlar, Kahraman (Perseus) Takımyıldızı'nın bulunduğu bölgeden yayılıyormuş gibi görünecek."

Meteorların yer atmosferine giriş hızlarının ise saniyede ortalama 59 kilometre civarında olacağı belirtilen Gök Olayları Yıllığı'nda, "Perseid yağmuru sırasında 'ateş topları' denilen gök taşlarını da görmek mümkün. Ateş topları daha büyük bir ışık patlaması şeklinde ve daha uzun süre gözlenebilen, ayrıca parlaklıkları eksi 3 kadire ulaşan parlak meteorlardır" ifadeleri yer aldı.

Perseid gök taşı yağmurunu izlemek için birçok meraklı da bu dönemde şehir ışıklarından uzak alanlarda hem fotoğraf çekimi hem de çıplak gözle şöleni seyredebilmek için programlar hazırlıyor.