Haftada 2 bin 800 litre biyobozunurdan elde edilecek kompost, çiftçilere dağıtılacak

Türkiye'nin en büyük 2'nci kampüsüne sahip Atatürk Üniversitesi'nde fakülteler, merkezi yemekhane ve lojmanlardan çöpe atılan atıkların değerlendirilmesi için Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü tarafından çalışma başlatıldı. 'Çöpe değil, toprağa' sloganıyla kompost tesisi kurulması amacıyla hazırlanan projeye, DAP Bölge Kalkınma İdaresi aracılığıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylanarak destek verildi. Alınan destekle Atatürk Üniversitesi Kampüsü'ndeki çamlık alanda uygun bir bölüme haftada 2 bin 800 litre atığı işleyecek 2 cihazdan oluşan kompost tesisi kuruldu. Yemek öncesi oluşan çiğ atıklar, yemeklerden arta kalanlar, budanan ağaçların parçaları, çimenler, yağı ve suyu alınmış atıklar toplanarak kompost tesisinde işlenmeye başlandı. Tesiste oluşabilecek kokuyu önlemek için de etrafına ıhlamur, iğde ve leylak ağaçları dikildi.

Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Zeynep Ceylan başkanlığında yürütülen çalışmada, tesislerde üretilen kompostlar büyük bir dikkatle paketleniyor. Tarım sektöründe toprak için çok faydalı kompostlar, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile yapılan protokol gereği Erzurum çiftçisine dağıtılacak.

'ATIKLARIN ÇÖPE GİTMESİ BİZİ ÜZÜYORDU'

Atıkların çöpe gitmesine üzüldüklerini belirten Prof. Dr. Ceylan, "Üniversite kampüsünde inanılmaz derecede biyobozunur atıklar çöpe gidiyordu. Meslek icabı bu bizi üzüyordu. Pek çok atığın değerlendirilerek yönetilmesinin yanı sıra biyobozunur atıkların yönetimini de istedik. Organik biyo atıkların yönetiminde bütün dünyada en çok tercih edilen yöntem kompsotlama. Bunu üniversitemize kazandırmak istedik. Burada 20-30 bin kişilik yemekhanemiz, 14 ile hizmet veren araştırma hastanemizde sürekli hastalara, refakatçilere yemek çıkıyor. Yine turizm fakültemize bağlı Ata Otel var, fakültelerin yemek çıkan kantinleri var. Bunların yanında 1200 dairelik lojmanlarımız var. Buralardan çıkan biyobozunur atığı değerlendirmek istedik" diye konuştu.

Tesisin haftada 2 bin 800 litre atığı işleyebilecek kapasitede olduğunu belirten Prof. Dr. Ceylan, “Atık parçalama makineleri, paketleme, diğer cihazlarla tesise getirilen biyobozunur atıkları çok kısa sürede komposta çevirebiliyoruz. Üniversitemiz çok geniş bir alanı kapsıyor. Bünyesinde hobi bahçeleri, yeşil alanlar, botanik bahçe ve lojmanların etrafındaki yeşil alanlar var. Üreteceğimiz kompostu burada kullanacağız ancak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bize desteği şartlı verdi. Üretilen kampüsü bakanlığın belirlediği miktarda önce Erzurum'daki çiftçilere vereceğiz. Taahhüt ettiğimiz miktarda kompostu onlara verdikten sonra kampüsün içine döneceğiz" diye konuştu.

'TOPRAĞIN ORGANİK KARAKTERİNİ ARTIRIYOR'

Kompostun tarım için çok önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Ceylan, "Kompost toprakla karıştırıldığı zaman suni gübre atmak durumunda kalmıyorsunuz. Kompostun içinde gübrenin sağlayabileceği her şey olduğu gibi, humusun sağlayacağı bütün maddeler var. Dolayısıyla kompost çok değerli bir malzeme. Belirli oranlarda toprakla buluşturulduğu zaman toprağın humus kalitesini, organik karakterini artırıyor. Tarım açısından inanılmaz derecede zenginlik oluşturuyor. Kompost, toprağın humus miktarını artırır, verimliliğini artırır. Su tutma kapasitesi çok yüksek kurak yerlerde toprağı kompsotla birleştirebilirseniz kurak yerlerde çok ehemmiyetli oluyor. Kompost tarımsal açıdan çok değerli üründür" dedi.